3/9/1974: Ο Ανδρέας Παπανδρέου ιδρύει το ΠΑΣΟΚ (vid)

Ήταν 3 του Σεπτέμβρη του 1974, όταν ο Ανδρέας Παπανδρέου ανακοίνωνε την ίδρυση του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος. Συντομογραφία ΠΑΣΟΚ.

Μετά την πτώση της χούντας ο 55χρονος τότε πολιτικός έρχεται από τον Καναδά όπου βρισκόταν εξόριστος. Ο Παπανδρέου θεωρεί οτι η Ελλάδα έχει ανάγκη από την ύπαρξη ενός σοσιαλδημοκρατικού κόμματος ώστε να προχωρήσει στην μεταπολίτευση με φρέσκες ιδέες.

Έτσι στις 3 Σεπτεμβρίου 1974, ο Ανδρέας Παπανδρέου ανακοίνωσε την ίδρυση του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος. Σύμφωνα με την ιδρυτική διακήρυξη του κόμματος, σκοπός της δράσης του ΠΑ.ΣΟ.Κ. είναι να επιφέρει στη χώρα: Εθνική Ανεξαρτησία, Λαϊκή Κυριαρχία, Κοινωνική Απελευθέρωση και Δημοκρατική διαδικασία. Εδώ η ιδρυτική διακήρυξη του κόμματος.

Ο Ανδρέας Παπανδρέου προτείνει ως όνομα το «Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα για την Αναγέννηση της Ελλάδας», αλλά ο όρος «αναγέννηση» θα θεωρηθεί από τους περισσότερους συνομιλητές του απαρχαιωμένος, ενώ άλλοι θα πουν ότι μοιάζει με σύνθημα της χούντας. Τελικά, θα εγκαταλειφθεί και θα επιλεγεί η ονομασία «Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα». Η πρόταση του Αντώνη Λιβάνη για αντικατάσταση του «σοσιαλιστικό» με τη λέξη «δημοκρατικό» επίσης απορρίφθηκε. Στο δίλημμα «κόμμα» ή «κίνημα» επικράτησε εύκολα το δεύτερο για να τονίζει τον αντιγραφειοκρατικό χαρακτήρα του νέου πολιτικού σχηματισμού. Το σήμα που τελικά υιοθετήθηκε, ήταν ένας πράσινος ανατέλλων ήλιος, εμπνευσμένο από μια μικρή τροτσκιστική ομάδα.

Το κεντρικό σύνθημα που αναφέρεται στη διακήρυξη και καθορίζει τις αρχές του νέου κόμματος, ήταν το τετράπτυχο «Εθνική Ανεξαρτησία – Λαϊκή Κυριαρχία – Κοινωνική Απελευθέρωση – Δημοκρατία». Όπως τόνισε ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο «βασικός κυριαρχικός στόχος του κινήματος είναι η δημιουργία μιας πολιτείας απαλλαγμένης από ξένο έλεγχο ή επεμβάσεις, πολιτείας απαλλαγμένης από έλεγχο ή επιρροή της οικονομικής ολιγαρχίας.

Το Π.Σ.Κ, όπως το έγραφαν τις πρώτες μέρες οι εφημερίδες, ήταν γεγονός. Το αρκτικόλεξο ΠΑΣΟΚ, που θα επικρατήσει τελικά, θα το επιβάλλει μέσα από τις σελίδες του «Βήματος» ο πολιτικός συντάκτης Σταύρος Ψυχάρης.

Οι πιο σημαντική περίοδος του κόμματος ήταν η 8ετία 1981-89 στην οποία το ΠΑΣΟΚ, με ηγέτη τον Ανδρέα Παπανδρέου θα βρεθεί στην διακυβέρνηση της χώρας για  για δύο τετραετίες.

Ο θάνατος όμως του Παπανδρέου, η έλλειψη ικανών ηγετών και στελεχών τα επόμενα χρόνια και μια σειρά από τεράστια σκάνδαλα, θα οδηγήσουν το ΠΑΣΟΚ στην παρακμή και τελικά στη διάλυση.

Έτσι από το 2018 το άλλοτε κραταιό κόμμα που ίδρυσε ο Ανδρέας Παπανδρέου αποτελεί συνιστώσα του Κινήματος Αλλαγής.

ΠΑΣΟΚ: Οι σημαντικότερες ημερομηνίες 

20 Νοεμβρίου 1977
Το ΠΑΣΟΚ αναδεικνύεται αξιωματική αντιπολίτευση στις πρόωρες εκλογές, λαμβάνοντας το 25,34% των ψήφων και 93 έδρες.

18 Οκτωβρίου 1981
Το ΠΑΣΟΚ κερδίζει τις εθνικές εκλογές με ποσοστό 48,07% και 172 έδρες. Ο Ανδρέας Παπανδρέου στη δήλωσή του το βράδυ των εκλογών αναφέρει: «Γιορτάζουμε την νίκη της Αλλαγής. Και θα’θελα να σας παρακαλέσω, μέσα στην γιορτή σας και στην χαρά σας, να μην ξεχάσετε πως το ΠΑΣΟΚ είναι κυβέρνηση όλων των Ελλήνων, πως το ΠΑΣΟΚ ζητά τώρα από τον λαό μας συμφιλίωση. Λήθη στο παρελθόν: όλοι μαζί εμπρός για το μεγάλο, αξιόλογο έργο της οικοδόμησης της Νέας Ελλάδας».

Την ίδια μέρα διεξάγονται για πρώτη φορά ευρωεκλογές στην Ελλάδα. Το ΠΑΣΟΚ έρχεται πρώτο κόμμα και εκλέγει 10 ευρωβουλευτές.

2 Ιουνίου 1985
Το ΠΑΣΟΚ παραμένει στην κυβέρνηση λαμβάνοντας το 48,07% των ψήφων και 161 έδρες.

18 Ιουνίου 1989
Το ΠΑΣΟΚ είναι δεύτερο κόμμα με 39,13% λαμβάνει 125 έδρες. Στις ευρωεκλογές που λαμβάνουν χώρα την ίδια μέρα, το ΠΑΣΟΚ λαμβάνει 35,96% και εκλέγει 9 ευρωβουλευτές.

5 Νοεμβρίου 1989
Το ΠΑΣΟΚ ανέβασε το ποσοστό του σε 40,67% από το 39,13% του Ιουνίου λαμβάνοντας 128 έδρες.

8 Απριλίου 1990
Δεύτερο κόμμα με 38,61% και 123 έδρες.

10 Οκτωβρίου 1993
Επιστροφή του ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση με τη συντριπτική νίκη του 46,88% και 170 έδρες. Ο Ανδρέας Παπανδρέου γίνεται ξανά πρωθυπουργός της Ελλάδας.

18 Ιανουαρίου 1996
Ο Κώστας Σημίτης εκλέγεται πρωθυπουργός της Ελλάδας από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ, μετά την παραίτηση του Ανδρέα Παπανδρέου για λόγους υγείας.

23 Ιουνίου 1996
Ο Ανδρέας Παπανδρέου πεθαίνει σε ηλικία 77 ετών.

22 Σεπτεμβρίου 1996
Ο Κώστας Σημίτης κερδίζει τις εκλογές με ποσοστό 41,49% και 162 έδρες και εκλέγεται πρωθυπουργός.

9 Απριλίου 2000
Νέα νίκη για το ΠΑΣΟΚ και τον Κώστα Σημίτη με ποσοστό 43,79% και 158 έδρες.

8 Φεβρουαρίου 2004
Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ αναδεικνύεται ο Γιώργος Παπανδρέου από ανοιχτή μαζική διαδικασία στην οποία συμμετέχουν περισσότεροι από 1.000.000 πολίτες.

7 Μαρτίου 2004
Το ΠΑΣΟΚ έρχεται δεύτερο κόμμα με 40,55% και 117 έδρες.

16 Σεπτεμβρίου 2007
Το ΠΑΣΟΚ παραμένει στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης 38,10% και 102 βουλευτές. Προκηρύσσονται εκλογές για την ανάδειξη ηγεσίας.

11 Νοεμβρίου 2007
Στις εσωκομματικές εκλογές του ΠΑΣΟΚ συμμετέχουν 769.156. Πρόεδρος αναδεικνύεται ο Γιώργος Παπανδρέου με ποσοστό 55.91% και ακολουθούν ο Ευάγγελος Βενιζέλος με 38.18% και ο Κώστας Σκανδαλίδης με 5.74%.

4 Οκτωβρίου 2009
Το ΠΑΣΟΚ κερδίζει τις εκλογές με ποσοστό 43,92% και 160 έδρες. Ο Γιώργος Παπανδρέου γίνεται πρωθυπουργός.

11 Νοεμβρίου 2011
Ο Γιώργος Παπανδρέου παραιτείται από πρωθυπουργός και το ΠΑΣΟΚ στηρίζει κοινοβουλευτικά την κυβέρνηση του Λουκά Παπαδήμου.

18 Μαρτίου 2012
Ο Ευάγγελος Βενιζέλος εκλέγεται πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ από ανοιχτή εκλογική διαδικασία στην οποία συμμετείχαν 236.151 ψηφοφόροι.

14 Ιουνίου 2015
Η Φώφη Γεννηματά εκλέγεται πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ από εκλογές στις οποίες συμμετέχουν 52.388 μέλη και φίλοι του κινήματος. Στις εκλογές συμμετέχουν οι Ανδρέας Λοβέρδος και Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος.

20 Σεπτεμβρίου 2015
Το ΠΑΣΟΚ συμμετέχει στο σχήμα της Δημοκρατικής Συμπαράταξης και λαμβάνει ποσοστό 6,28% και 17 έδρες.

16 Μαρτίου 2018
Ιδρύεται το Κίνημα Αλλαγής.