Γιατί οι Ρωμαίοι πήραν τον δικό μας θεό του φωτός και της μουσικής και τον έκαναν γιατρό σε καιρό πολέμου
Όταν ο ελληνικός Απόλλωνας ταξίδεψε στη Ρώμη, έχασε τη λύρα και πήρε στο χέρι το φαρμακευτικό του εγχειρίδιο. Ο θεός του φωτός έγινε Apollo Medicus – γιατρός θεός εν καιρώ πανώλης και πολέμου.
Δεν ήταν θεός του πολέμου. Δεν κρατούσε σπαθί, ούτε φορούσε πανοπλία. Ο Απόλλωνας ήταν το φως. Ήταν η μουσική, η ποίηση, η μαντεία. Στην Ελλάδα τον έβλεπαν να χορεύει με τις Μούσες και να οδηγεί τα άρματα του ήλιου. Στη Ρώμη, όμως, του φόρεσαν χλαμύδα ιατρού.
Το όνομά του έγινε Apollo Medicus. Ήταν εκείνος που επικαλούνταν όταν μια επιδημία απειλούσε τη Ρώμη. Το 433 π.Χ., η πανώλη σάρωσε την πόλη και οι Ρωμαίοι έχτισαν έναν ναό για να τον εξευμενίσουν. Από θεός της λύρας, έγινε θεός των λοιμών.
Οι Ρωμαίοι δεν ενδιαφέρθηκαν για την ποίηση του. Ήθελαν έναν θεό που να μπορεί να θεραπεύει, να προστατεύει, να επιβάλλεται. Και ο ελληνικός Απόλλωνας, με το βαρύ του βλέμμα και τα θανατηφόρα του βέλη, ταίριαζε. Δεν έπαιζε πια με τις νύμφες. Επέβλεπε στρατόπεδα.
Οι ιερείς του ήταν οι quindicemviri — άνθρωποι που φύλαγαν τα Σιβυλλικά Βιβλία, τα αρχαία ιερά κείμενα της Ρώμης. Από τα βιβλία εκείνα έβγαιναν οι εντολές του Απόλλωνα. Πότε να πολεμήσουν. Πότε να θυσιάσουν. Πότε να σιωπήσουν.
Ο Αύγουστος τον λάτρεψε. Τον έκανε προσωπικό του θεό. Όταν νίκησε τον Μάρκο Αντώνιο και την Κλεοπάτρα στη ναυμαχία του Ακτίου, δεν μίλησε για στρατηγική. Είπε πως νίκησε γιατί ο Απόλλων τον προστάτευε. Ο Έλληνας θεός, εναντίον των ανατολικών τεράτων.
Το 12 π.Χ., τα Σιβυλλικά Βιβλία μεταφέρθηκαν από το ναό του Δία στον ναό του Απόλλωνα στον Παλατινό λόφο. Δεν ήταν πια μόνο θεός. Ήταν εγγυητής της μοίρας της Ρώμης. Θεσμοθέτης. Μάντης. Ιατρός.
Κάθε χρόνο τελούνταν οι Ludi Apollinares. Αγώνες, παραστάσεις, προσευχές. Ο θεός που κάποτε έπαιζε λύρα στον Παρνασσό, τώρα έπρεπε να εξασφαλίζει τη νίκη στα πεδία των μαχών. Έγινε ένας άλλος.
Δεν άλλαξε εκείνος. Οι άνθρωποι τον άλλαξαν. Πήραν το φως και το έβαλαν σε σκηνή πρώτων βοηθειών. Πήραν τον ήχο και τον έκαναν κραυγή μάχης. Ο Απόλλωνας έγινε Ρωμαίος χωρίς να το ζητήσει. Κι όμως, τους θεράπευε.