Περικύκλωσαν 19 νοσοκομεία της Αθήνας και συνέλαβαν ανάπηρους. Εκτέλεσαν 283 από αυτούς.
Ήταν ήρωες του πολέμου. Επέζησαν της Αλβανίας, αλλά τους εκτέλεσαν στην Κατοχή. 283 ανάπηροι του ’40 δολοφονήθηκαν από συνεργάτες των Ναζί, μέσα από τα νοσοκομεία της Αθήνας.
Τη νύχτα της 30ής Νοεμβρίου 1943, οι δρόμοι της Αθήνας γέμισαν καμιόνια. Δεν πήγαιναν στο μέτωπο, ούτε κυνηγούσαν αντάρτες στα βουνά. Είχαν ένα άλλο σχέδιο: να μπουν στα νοσοκομεία της πόλης και να αρπάξουν τους ακρωτηριασμένους ήρωες του πολέμου του ’40. Άνδρες με κομμένα πόδια, με σπασμένες σπονδυλικές στήλες, με μόνιμες αναπηρίες από τις μάχες της Αλβανίας. Περικύκλωσαν δεκαεννέα νοσοκομεία και σε λίγες ώρες είχαν ήδη στα χέρια τους εκατοντάδες από αυτούς.
Πολλοί από τους ανάπηρους αυτούς είχαν γίνει ενοχλητικοί. Όχι για τον λαό — για τους συνεργάτες των κατακτητών. Παρά τα τραύματά τους, είχαν οργανωθεί σε επιτροπές μέσα στα νοσοκομεία, είχαν φτιάξει συλλογές τροφίμων, διακινούσαν μηνύματα του ΕΑΜ, και συμμετείχαν σε πορείες. Στη μεγάλη διαδήλωση της 22ας Ιουλίου 1943 κατά της βουλγαρικής επέκτασης στη Μακεδονία, οι ανάπηροι ήταν μπροστάρηδες. Με πατερίτσες και καροτσάκια, φώναζαν για ελευθερία. Αυτό δεν μπορούσε να μείνει ατιμώρητο.
Η κυβέρνηση Ράλλη, υπό τις διαταγές των Γερμανών, αποφάσισε ότι αυτοί οι ήρωες ήταν πλέον “αντεθνικά στοιχεία”. Έτσι, εκείνο το βράδυ, με την επίβλεψη των Ες-Ες, οι άνδρες των Ταγμάτων Ασφαλείας μπήκαν στα νοσοκομεία, τράβηξαν τους ανάπηρους από τα κρεβάτια, τους πέταξαν τις πατερίτσες και τα προσθετικά μέλη, τους χτύπησαν και τους έσυραν αιμόφυρτους στα φορτηγά.
Μεταφέρθηκαν στα στρατόπεδα Χατζηκώστα και Χαϊδαρίου. Κάποιοι πέθαναν κατά τη διαδρομή. Άλλοι πέθαναν μέσα στα στρατόπεδα, χωρίς φάρμακα, χωρίς τροφή. Και πολλοί εκτελέστηκαν εν ψυχρώ. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες, οι εκτελέσεις έφτασαν τις 283. Ήταν όλοι τους Έλληνες στρατιώτες, που είχαν χάσει το σώμα τους για την πατρίδα. Και τους σκότωσαν Έλληνες συνεργάτες των Ναζί.
Το έγκλημα αυτό για δεκαετίες δεν διδασκόταν πουθενά. Δεν έγινε εθνική επέτειος, δεν υπήρξε επίσημη συγγνώμη, ούτε δίκη για το συγκεκριμένο πογκρόμ. Σώθηκε μόνο από τις μαρτυρίες, από το χαρακτικό του Αλέκου Τάσσου που το απεικόνισε και από το μνημείο στο νοσοκομείο Σωτηρία, εκεί όπου βρίσκονταν πολλοί από τους συλληφθέντες.
Δεν ήταν απλώς ένα ακόμα έγκλημα της Κατοχής. Ήταν η στιγμή που η Ελλάδα σκότωσε τα ίδια της τα κόκαλα.