SPECIALS

Πάσχα στην Ελλάδα του 1937: Τα απίστευτα έθιμα σε διάφορες πόλεις

Έθιμα για το Πάσχα σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας, ανακαλύψαμε σε ρεπορτάζ εφημερίδας το 1937. Για βρείτε την πόλη σας μήπως υπάρχουν ακόμα
Πάσχα στην Ελλάδα του 1937: Τα απίστευτα έθιμα σε διάφορες πόλεις

Σε ρεπορτάζ και αφιερώματα του ελληνικού Τύπου, το 1937, βρήκαμε ορισμένα έθιμα για το Πάσχα, που επικρατούσαν εκείνη την εποχή σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας. Για δείτε και πείτε μας αν διατηρούνται ακόμα εφόσον βρείτε την πόλη σας μέσα στις περιγραφές.

Έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον ο τρόπος με τον οποίο περιγράφονται τα έθιμα και αυτά ακριβώς θα σας παρουσιάσουμε: Επαναλαμβάνουμε, έχουμε γυρίσει τον χρόνο 83 χρόνια πίσω.

Τι γινόταν λοιπόν το Πάσχα του 1937; Κάποια πράγματα παραμένουν ανεξήγητα. Όπως οι πλειοδοτικοί διαγωνισμοί για το ποιος θα κρατήσει την εικόνα της Παναγίας, που κατέληγαν σε μαχαιρώματα στην Κέρκυρα. Ή το κάψιμο των μαλλιών στα Καλάβρυτα.  Κάποια άλλα είναι πραγματικά όμορφα.

Φέτος, όμως, για το Πάσχα λόγω του κορονοϊού έχουμε άλλα… έθιμα!!!

Οι περιγραφές ανήκουν στην εφημερίδα «Ελληνικό Μέλλον» κι έχουν πολύ μεγάλο ενδιαφέρον. Σας τις μεταφέρουμε αυτούσιες. Με μετατροπή φυσικά από την καθαρεύουσα στην δημοτική.

Γενικά αν ψάχνεις τα παλιά, όλο και κάτι βρίσκεις…

Πάσχα στην Κέρκυρα το 1937, που κατέληγε σε… φασαρίες

Στην Κέρκυρα επικρατεί το έθιμο να στρώνεται τη νύχτα του Πάσχα το τραπέζι και να μη ξεστρώνεται ίσα με την Κυριακή του Θωμά. Στη μέση του τραπεζιού βρίσκεται το Χριστόψωμο που μένει εκεί μια ολόκληρη εβδομάδα και δεν κόβεται παρά μόνο όταν ξεραθεί καλά, την Κυριακή του Θωμά.

Όλη την εβδομάδα που ακολουθεί το Πάσχα, στα κερκυραϊκά χωριά γίνονται λιτανείες και μεταφέρεται η εικόνα της Παναγίας σε κάποιο ξωκλήσι για να λειτουργηθεί. Την τιμή του να μεταφέρουν την εικόνα την διεκδικούν τα παλικάρια του χωριού με πλειοδοσία υπέρ του ταμείου της εκκλησίας (!!!) και συχνά ο ιερός αυτός ζήλος καταλήγει σε καβγάδες που τον πρώτο ρόλο παίζουν οι κουμπούρες και οι φαλτσέτες».

Δεν είμαστε καθόλου καλά…

Πάσχα στα Καλάβρυτα: Έκαιγαν τα… μαλλιά

«Στα Καλάβρυτα μόλις οι εκκλησιαζόμενοι ανάψουν της λαμπάδες συνηθίζουν να… καίνε για λίγο τα μαλλιά των γειτόνων τους. Μάλιστα οι χωρικοί που είχαν μακριά μαλλιά αναγκάζονταν κα καταφεύγουν σε χίλια δύο μέσα για να προστατευτούν! Κι αναγκάζονταν ακόμα και μέσα στην εκκλησία να μη βγάζουν το σκούφο τους για να μην τους κάψουν τα μαλλιά… Ή ακόμα να αλείφουν  τα μαλλιά με ξύδι, λίπος, νερό κ.τ.λ για να τα προστατεύουν από το κάψιμο»…

Μάλιστα όπως διαβάζουμε, έκρυβαν την λαμπάδα του Επιταφίου και την χρησιμοποιούσαν ως γιατρικό σε διάφορες ασθένειες. Ενώ θεωρούσαν ότι αποτελούν βάλσαμο ωστε να καταπραΰνουν τον  πόνο ετοιμόγεννων γυναικών!!! 

Επίσης στα Καλάβρυτα θεωρούσαν μεγάλο κακό ότι θα συμβεί σε όποια οικογένεια δεν έσφαζε αρνί για το Πάσχα. Και έλεγαν ότι μέσα σε ένα χρόνο κάποιο μέλος της οικογένειας θα πεθάνει!!!

Τέλος το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης οι νέες και ανύπαντρες κοπέλες άπλωναν την προίκα τους. Ήταν ένα πρωτότυπο κάλεσμα μήπως βρισκόταν κάποιος γαμπρός.

Μεγάλη Πέμπτη σήμερα (16/4). Για περάστε από τα Καλάβρυτα κάποιοι ανύπαντροι κι αν δείτε ρούχα απλωμένα… τολμήστε!!!

 

Στην Κάλυμνο καθόριζαν διαδρομή της Λαμπρής

Προχωράμε στην Κάλυμνο όπου οι κάτοικοι είχαν μια συνήθεια μεταξύ τους. Καθόριζαν την διαδρομή της Λαμπρής. Πχ έλεγαν ότι την Καθαρά Δευτέρα η Λαμπρή βρίσκεται στην Κόκκινη Μηλιά και πλησιάζει στην Κάλυμνο.
Ύστερα περνούσε από την Ρόδο, έφτανε στην Κω κι ακολούθως εγκατέλειπε το Μπουτρούμι, ένα ερημονήσι της Δωδεκανήσου. Τέλος την παραμονή των Βαϊων έφτανε στην Κάλυμνο και σε περιοχή που ονόμαζαν Βαθύ. Ετσι, το Σάββατο του Λαζάρου τα παιδιά στο νησί έτρεχαν πάνω- κάτω λέγοντας το εξής τραγουδάκι:
«Ο Λάζαρος θέλει αυτό
και λιβάνι και κερί
και τσαρούχια να φορεί
να πηγαίνει στο Βαθύ
να μας φέρνει την Λαμπρή
να δαγκώσουμε το αρνί
και το πόδι από τ’ αυτί»

Η παροιμία σε Σαντορίνη, Μάνη, Ήπειρο και Λευκάδα

Πέρα φυσικά από τα έθιμα υπήρχαν και οι παροιμίες για το Πάσχα.
Στην Σαντορίνη έλεγαν την εξής παροιμία:
«Αν τα φώτα φωτερά
και τα Λάμπρα σκοτεινά
χαρά στο βου και στο ζευγά»
 
Στην Μάνη ήταν η ίδια παροιμία… παραλλαγμένη
«Και τα φώτα φωτερά
και το Πάσχα βροχερό.
Όλος ο κόσμος χαίρεται
και η Κρήτη καμαρώνει
 
Στην Ήπειρο έλεγαν το εξής:
“Να ήταν τα φώτα φωτεινά
και η Λαμπρή βροχάτη»
 
Τέλος στην Λευκάδα έλεγαν τα εξής:
«Σαν παν Χριστούγεννα στεγνά
και Φώτα χιονισμένα
Και η Λαμπρή βρεχούμενη
τ’ εμπάρια γιομισμένα»

Στην Άνδρο έφτιαχναν μεγάλο σταυρό από καλάμι

Πάμε στο Κόρθιο της Άνδρου όπου τα παιδιά έφτιαχναν μεγάλο σταυρό από καλάμι και τον στόλιζαν με λουλούδια. Τον άφηναν τη νύχτα της Μεγάλης Πέμπτης μέσα στην εκκλησία για να αγιασθεί ακούγοντας τα 12 Ευαγγέλια και ανήμερα της Μεγάλης Παρασκευής τον έπαιρναν και τον γυρνούσαν από σπίτι σε σπίτι, μαζεύοντας δεκάρες.
Αν έφταναν σε ένα σπίτι και έβλεπαν μεταξοσκώληκες τότε έβγαζαν ένα λουλούδι από τον σταυρό και το προσέφεραν στη νοικοκυρά. Για ανταμοιβή εκείνη τους έδινε ένα αυγό.

Η Βόρεια Ελλάδα και το έθιμο του φιλιού

Σε διάφορα μέρη της Βόρειας Ελλάδας όπου οι Σλάβοι κατακτητές είχαν αφήσει σημάδια στο πέρασμά τους, συναντούσε κανείς το έθιμο του Πασχαλινού φιλιού.
 
Στις περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης με το που ηχούσαν οι καμπάνες της Ανάστασης οι πιστοί άρχιζαν τους αλληλοασπασμούς.
Ποια είναι η ρίζα; Με το φιλί αναγνωρίζονταν οι Χριστιανοί Ορθόδοξοι των Βαλκανικών χωρών κατά την διάρκεια της Οθωμανικής τυραννίας. Δεν φιλιούνται μόνο συγγενείς, αλλά και άγνωστοι.

Διαβάσατε το άρθρο με τίτλο «Πάσχα στην Ελλάδα του 1937: Τα απίστευτα έθιμα σε διάφορες πόλεις», όπου αναφέρθηκαν τα παρακάτω #tags (ετικέτες). Για σχετικά άρθρα επιλέξτε #tag.
Post on Facebook Post on X (Twitter) Post on LinkEdin Send this post with WhatsApp Send this post with Viber E-mail Post
Εγγραφείτε στα Σελίδα του του Sportime στην πλατφόρμα των Google news για άμεση κι έγκυρη ενημέρωση.
Sportime Team

Αρθρογραφεί στο Sportime.GR και είναι συντάκτης του άρθρου αυτού.