Ποια ήταν η γνώμη των αρχαίων Ελληνίδων για τους ξένους;
H ελληνική αίσθηση πολιτιστικής ανωτερότητας.
Η γνώμη των αρχαίων Ελληνίδων για τους ξένους (ή “βάρβαρους”, όπως αποκαλούσαν όλους όσοι δεν μιλούσαν ελληνικά) εξαρτιόταν από την κοινωνική τους θέση, την πόλη-κράτος στην οποία ζούσαν και την επαφή τους με άλλους λαούς.
Οι περισσότερες γυναίκες στην κλασική Αθήνα, για παράδειγμα, ζούσαν σε μεγάλο βαθμό απομονωμένες από τη δημόσια ζωή, με αποτέλεσμα να έχουν ελάχιστη ή καθόλου επαφή με ξένους. Σε αντίθεση, οι εταίρες (μορφωμένες και κοινωνικά δραστήριες γυναίκες) και οι γυναίκες σε πιο ανοιχτές κοινωνίες, όπως η Σπάρτη, είχαν περισσότερες πιθανότητες να σχηματίσουν άποψη.
Οι αρχαίοι Έλληνες γενικά θεωρούσαν τους ξένους κατώτερους πολιτισμικά. Οι γυναίκες, μεγαλωμένες σε αυτή τη νοοτροπία, πιθανότατα συμμερίζονταν αυτή την άποψη. Οι βάρβαροι παρουσιάζονταν συχνά ως υπερβολικά μαλθακοί (όπως οι Πέρσες) ή απολίτιστοι.
Σε περιπτώσεις όπου υπήρχε επαφή με ξένους (μέσω εμπόρων, διπλωματών ή αιχμαλώτων πολέμου), κάποιες γυναίκες ίσως είχαν διαφορετική γνώμη. Οι γυναίκες που ζούσαν σε εμπορικά κέντρα, όπως η Κόρινθος, μπορεί να θαύμαζαν ορισμένα στοιχεία της ξένης κουλτούρας, όπως τα πολυτελή υφάσματα της Ανατολής ή τις συνήθειες καλλωπισμού.
Σε πολλούς ελληνικούς μύθους, οι ξένοι άνδρες παρουσιάζονται ως απειλή. Για παράδειγμα, στις τραγωδίες, όπως οι “Τρωάδες” του Ευριπίδη, οι γυναίκες της Τροίας απεικονίζονται να υποφέρουν στα χέρια των Ελλήνων κατακτητών. Αυτό δείχνει πως υπήρχε φόβος για την αιχμαλωσία και την κακομεταχείριση από ξένους.
Οι Σπαρτιάτισσες είχαν περισσότερη ελευθερία και αυτοπεποίθηση, οπότε ίσως να είχαν λιγότερη προκατάληψη απέναντι στους ξένους. Επίσης, οι Σπαρτιάτες είχαν συμμαχίες με μη ελληνικούς λαούς, γεγονός που πιθανόν μετρίαζε την εχθρότητα.
Οι περισσότερες αρχαίες Ελληνίδες πιθανότατα είχαν περιορισμένη άποψη για τους ξένους, επηρεασμένες από την ελληνική αίσθηση πολιτιστικής ανωτερότητας. Ωστόσο, σε πιο ανοιχτές κοινωνίες ή μέσω προσωπικής εμπειρίας, κάποιες ίσως σχημάτιζαν διαφορετική, πιο σύνθετη εικόνα.
Διαβάστε επίσης στο sporitme.gr:
Ήταν οι Αρχαίοι Έλληνες αιώνιοι φοιτητές; Πόσα χρόνια σπούδαζε ο Αριστοτέλης;
Η μεγάλη ανατροπή για τον Άγιο Βαλεντίνο: Ο Άγιος Βαλεντίνος δεν ήταν… ένας!