Πάτρα – ατύχημα σε αγώνα καρτ: «Μέτρα ασφαλείας και πατέντες»

Τη δική του οπτική στο ατύχημα που έγινε σε αγώνα καρτ στην Πάτρα έδωσε ο Μηχανολόγος και Αεροναυπηγός Μηχανικός Πολυτεχνικής Σχολής Πανεπιστημίου Πατρών, Κώστας Λακαφώσης.

Ο ίδιος θέλησε να αναφερθεί σε όσα έγιναν την ημέρα του ατυχήματος στην Πάτρα, τα μέτρα προστασία που υπήρχαν, τα οποία όπως φαίνεται δεν ήταν ικανά να σταματήσουν τα καρτ σε περίπτωση ατυχήματος.

Έτσι και έγινε, με αποτέλεσμα τον πολύ σοβαρό τραυματισμό του 6χρονου αγοριού που νοσηλεύεται στο νοσοκομείο.

Αναλυτικά τα όσα αναφέρει:

Επειδή ο μηχανοκίνητος αθλητισμός είναι κάτι που απαιτεί λίγο παραπάνω γνώση και προσοχή και λίγο λιγότερο «έλα μωρέ τώρα…» προκειμένου να διεξάγεται με ασφάλεια, ας βάλουμε κάποια πράγματα σε μια σειρά, για να μην ξεχάσουμε και αυτά που ξέραμε.

1.Τα κίτρινα κάγκελα («της παρέλασης» όπως τα ξέρει ο κόσμος) δεν είναι αυτοτελές μέτρο ασφαλείας σε μια πίστα μηχανοκίνητου αθλητισμού! Τα κάγκελα είναι αποκλειστικά και μόνο για crowd control, δηλαδή για τον έλεγχο του πλήθους και τον περιορισμό της πρόσβασης σε επικίνδυνα σημεία.

ΔΕΝ είναι δομικό κομμάτι της κατασκευής της πίστας, με απλά λόγια χρησιμοποιούνται για να κρατάνε τους ανθρώπους εκτός πίστας, όχι για να κρατάνε τα καρτ (και τα πολύ βαρύτερα αυτοκίνητα που επίσης συμμετείχαν στις «επιδείξεις» της Πάτρας) εντός πίστας!! Και, τέλος πάντων, εάν καθ’υπέρβαση κάποιος μηχανικός αναλάβει την ευθύνη να χρησιμοποιήσει αυτά τα κάγκελα (προφανώς επενδεδυμένα με κάποιο φελιζόλ) με την κατάλληλη αγκύρωση σε ρόλο περιχαράκωσης της διαδρομής και συγκράτησης των αγωνιστικών αυτοκινήτων, τότε προφανώς και ΔΕΝ θα χρησιμοποιήσει τα ίδια κάγκελα και για crowd control!

Η μόνη πιθανή λύση τουλάχιστον θα ήταν να χρησιμοποιήσει διπλή σειρά με κάγκελα: μια σειρά στην άκρη της πίστας (με αγκυρώσεις και κατάλληλες επενδύσεις) για να συγκρατούνται τα αυτοκίνητα και μια δεύτερη σειρά δύο μέτρα πιό πίσω για να οριοθετείται η πρόσβαση θεατών (ή «διερχομένων» σύμφωνα με την ορολογία του PICK).

2.Τα απλά πλαστικά jersey κωνικού σχήματος ΔΕΝ είναι σχεδιασμένα για χρήση σε διοργανώσεις μηχανοκίνητου αθλητισμού, ούτε και διαθέτουν προδιαγραφές για συγκράτηση οχήματος με συγκεκριμένη ορμή και κινητική ενέργεια κατά τον τρόπο που τα τσιμεντένια jersey πιστοποιούνται και χρησιμοποιούνται. Τα πλαστικά jersey είναι προσωρινά μέτρα ασφαλείας που “μπαλώνουν τρύπες” και χρησιμοποιούνται κυρίως για μετακινούμενες παρακάμψεις σε έργα οδοποιίας ή εργοτάξια. Στην “πίστα” της Πάτρας, χρησιμοποιήθηκαν καταχρηστικά  σε κάποια σημεία για λόγους οικονομίας, δεδομένου ότι κοστίζουν πολύ λιγότερο από τις ειδικές μπαριέρες που προορίζονται ειδικά για τη συγκεκριμένη χρήση.

Κι εκεί, όμως, η χρήση τους έγινε εκτός προδιαγραφών του κατασκευαστή, ο οποίος δεν προβλέπει πουθενά και ποτέ τη χρήση τους χωρίς νερό ή άμμο.

Οι μπαριέρες αυτές ονομάζονται «Water Filled Plastic Barries»

Όπως μαρτυρά και το όνομά τους, είναι σχεδιασμένες ώστε να λειτουργούν πάντοτε γεμάτες με νερό (ή με άμμο στις πιο μόνιμες εγκαταστάσεις). Το νερό προσθέτει βάρος και άρα τις κρατάει καλύτερα στη θέση τους ώστε να μην παρασύρονται στα μικρότερα χτυπήματα, όμως προσφέρει και έναν επιπλέον μηχανισμό απορρόφησης της κινητικής ενέργειας σε δυνατές συγκρούσεις, εκεί που ούτως ή άλλως έχει συμβεί σοβαρό ατύχημα και ελπίζουμε να μετριάσουμε τις επιπτώσεις του. Έστω κι αν, η τεχνικά ορθή λύση θα ήταν να ΜΗΝ χρησιμοποιούνται ούτως ή άλλως τα συγκεκριμένα πλαστικά jersey (με ακατάλληλη γεωμετρία) αλλά να χρησιμοποιούνται οι (υψηλότερου κόστους) ειδικές πλαστικές μπαριέρες που είναι σχεδιασμένες ειδικά για χρήση σε διοργανώσεις μηχανοκίνητου αθλητισμού (και πάντοτε ακολουθώντας τις οδηγίες του κατασκευαστή για το νερό ή την άμμο που απαιτείται).

Συνολικό συμπέρασμα:

Όταν χρησιμοποιείς ένα υλικό ή εργαλείο εκτός των προδιαγραφών που όρισε ο κατασκευαστής του, αυτό στην καθομιλουμένη ονομάζεται «πατέντα».

Και «πατέντες» γίνονται κατά καιρούς για λόγους οικονομίας χρόνου και χρήματος. Όχι όμως εκεί που κινδυνεύουν να τραυματιστούν ή να χάσουν τη ζωή τους άνθρωποι. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, ο εμπνευστής της “πατέντας” θα έπρεπε να βάζει και την υπογραφή του και να αναλαμβάνει και την ευθύνη των πρωτότυπων (έως πρωτοφανών) επιλογών του. Μήπως και προλάβουμε τα επόμενα.

Υ.Γ. Σε ακόμα μεγαλύτερης προχειρότητας αγώνες dragster στο Αγρίνιο έγινε τον Μάιο ένα θανατηφόρο δυστύχημα με θύμα τον οδηγό αγώνων Μάκη Φιλιππάτο. Τέσσερις μήνες αργότερα (!!) δεν έχει κινηθεί καμία διαδικασία απόδοσης ευθυνών, αφού η Τροχαία Αγρινίου δεν έχει καταφέρει ακόμα να τελειώσει τη σύνταξη της δικογραφίας! Στο μεταξύ, οι διοργανωτές ετοιμάζονται για νέους αγώνες στον ίδιο χώρο…

Υ.Γ.2 αν ψάξει κανείς στο διαδίκτυο, είναι εύκολο να βρει πώς γίνεται σωστά μια προσωρινή εγκατάσταση πίστας καρτ. Τυχαία παραδείγματα:

https://otwsafety.com/go-kart-barricades/

http://www.impactsafetybarriers.com/temporary-tracks.php

Κώστας Λακαφώσης

Διπλ. Μηχανολόγος και Αεροναυπηγός Μηχανικός Πολυτεχνικής Σχολής Πανεπιστημίου Πατρών