Δεν ήθελε να πάει στον πόλεμο. Του πήραν τον τίτλο του πρωταθλητή, το δικαίωμα να ταξιδεύει και τρία χρόνια από τη ζωή του.

Δεν είχε χάσει ποτέ στη ζωή του. Ούτε πάνω στο ρινγκ, ούτε στο βλέμμα. Όταν ο Κάσιους Κλέι έγινε Μοχάμεντ Άλι, δεν άλλαξε μόνο το όνομά του — άλλαξε και τον τρόπο που στεκόταν απέναντι στην Αμερική. Ήταν ήδη παγκόσμιος πρωταθλητής βαρέων βαρών, είδωλο εκατομμυρίων, όταν το 1967 έλαβε το χαρτί της επιστράτευσης για τον Πόλεμο του Βιετνάμ. Η απάντησή του δεν είχε ίχνος δισταγμού: «Δεν έχω καμία διαμάχη με τους Βιετκόνγκ. Κανένας τους δεν με φώναξε ποτέ n****r».

Με μια μόνο φράση, είχε υπογράψει το τέλος της καριέρας του. Του αφαίρεσαν τον τίτλο του πρωταθλητή, του πήραν το διαβατήριο, του απαγόρευσαν κάθε εμφάνιση στο ρινγκ, του επέβαλαν ποινή φυλάκισης πέντε ετών. Δεν μπήκε ποτέ φυλακή — αλλά έμεινε τρία χρόνια εκτός αθλητισμού, στην πιο ώριμη ηλικία του. Για έναν πυγμάχο, αυτό είναι μια αιωνιότητα. Και όμως δεν υπέκυψε.

Ήταν 25 ετών. Θα μπορούσε να έχει σιωπήσει, να υπηρετήσει, να επιστρέψει πιο διάσημος. Όμως προτίμησε να μείνει πιστός σε αυτό που θεωρούσε σωστό. Επικαλέστηκε το θρησκευτικό του καθήκον, αρνήθηκε να πολεμήσει και δεν κρύφτηκε ούτε στιγμή. Κι όταν τον ρώτησαν αν δεν φοβάται ότι θα χάσει τα πάντα, απάντησε: «Έχω χάσει ήδη την ελευθερία μου. Αν χάσω και την αξιοπρέπεια μου, τι θα μου μείνει;».

Η υπόθεσή του έφτασε μέχρι το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ. Το 1971, με απόφαση 8-0, η καταδίκη του ανετράπη. Αλλά οι πληγές είχαν ήδη γραφτεί στο σώμα και στο όνομά του. Επέστρεψε στο ρινγκ όχι για να ξαναπάρει τον τίτλο, αλλά για να ξαναπάρει τη θέση του στον κόσμο. Κι αυτό το έκανε. Για πολλούς, ήταν πλέον κάτι περισσότερο από αθλητής. Ήταν σύμβολο.

Εκείνα τα τρία χρόνια που του πήραν, ήταν τα πιο σιωπηλά και τα πιο εκκωφαντικά της ζωής του. Δεν έδινε γροθιές, αλλά μιλούσε. Δεν έριχνε αντιπάλους, αλλά ανέτρεπε στερεότυπα. Η φωνή του αντήχησε στα πανεπιστήμια, στους δρόμους, στις εκκλησίες. Και κάθε φορά που ανέβαινε σε ένα βήμα, ο κόσμος δεν έβλεπε πια μόνο τον Μοχάμεντ Άλι — έβλεπε την Αμερική να κοιτάζει τον εαυτό της στον καθρέφτη.

Δεν ζήτησε ποτέ συγγνώμη. Δεν πήρε ποτέ πίσω τα λόγια του. Και στο τέλος, δεν ήταν αυτός που νικήθηκε. Ήταν εκείνοι που δεν τόλμησαν ποτέ να πουν “όχι”.