MUST READ

Τα έργα του υπάρχουν σε Κρήτη, Αίγυπτο, Κύπρο και Άγιο Όρος. Αλλά δεν ξέρουμε ούτε πότε γεννήθηκε, ούτε πότε πέθανε, ούτε αν ήταν καν ζωγράφος.

Ζωγράφισε στην Κρήτη, την Αίγυπτο, το Σινά και την Κύπρο. Άφησε δεκάδες έργα και δεκάδες μυστήρια.
Τα έργα του υπάρχουν σε Κρήτη, Αίγυπτο, Κύπρο και Άγιο Όρος. Αλλά δεν ξέρουμε ούτε πότε γεννήθηκε, ούτε πότε πέθανε, ούτε αν ήταν καν ζωγράφος.

Κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα ποιος πραγματικά ήταν ο Ιωάννης Κορνάρος. Τα ίχνη του ξεκινούν από την Κρήτη του 18ου αιώνα και χάνονται ανάμεσα σε μοναστήρια, εικόνες χωρίς χρονολογία και υπογραφές που μοιάζουν να μη θέλουν να πουν την αλήθεια. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι γεννήθηκε γύρω στο 1745, απλώς επειδή το 1770 υπέγραψε ένα έργο δηλώνοντας ότι είναι 25 ετών. Πέρα από αυτό, σιωπή. Ούτε γονείς, ούτε μέρος γέννησης, ούτε σπουδές, ούτε βέβαιος τόπος θανάτου.

Τον συναντάμε στο Σινά, στη μονή της Αγίας Αικατερίνης, να επεμβαίνει πάνω σε παλιές εικόνες. Άλλες φορές προσθέτει λεπτομέρειες, άλλες αλλάζει τις ημερομηνίες, και σε κάποιες διαγράφει ή διορθώνει ονόματα άλλων καλλιτεχνών. Δεν ξέρουμε αν το έκανε από αλαζονεία, από άγνοια, ή αν του είχε ανατεθεί συντηρητικό έργο. Το σίγουρο είναι ότι άφησε ίχνος ισχυρό. Όχι τόσο με το όνομά του, αλλά με την αισθητική του παρέμβαση. Ένα ιδιαίτερο υβρίδιο βυζαντινού, φραγκολεβαντίνικου και σχεδόν λαϊκού ύφους.

Από το 1787 και μετά, βρίσκεται στην Κύπρο. Μέσα σε 25 χρόνια ζωγραφίζει σε μονές, ναούς, σπίτια και εργαστήρια. Οι εικόνες του κοσμούν τη Λευκωσία, τη Λάρνακα, τη Λεμεσό, τα Πάνω Πλάτρες, τις Κέδαρες της Πάφου. Ζωγραφίζει την Παναγία, τον Ιησού, τους αποστόλους, ακόμα και επεισόδια από την Καινή Διαθήκη που δεν απεικονίζονταν συχνά. Δημιουργεί και μικρογραφίες – μία τουλάχιστον σε σιναϊτικό κώδικα του 1784. Όλα αυτά εν μέσω Οθωμανικής διοίκησης, σε ένα νησί που τότε δεν παρείχε ούτε ασφάλεια, ούτε πλούτο.

Στον Άθω έχει αφήσει ένα πολύτιμο κώδικα του 1783 στη Μονή Αγίου Παύλου. Στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, δύο από τις εικόνες του σώζονται στη Μονή Αγίου Σάββα. Στην Κρήτη, σώζονται πρώιμα έργα του ήδη από το 1765. Στο Μουσείο του Ζάγκρεμπ, υπάρχει μία Γέννηση του Χριστού που του αποδίδεται. Το εντυπωσιακό είναι πως σε πολλές περιπτώσεις, οι χρονολογίες και οι υπογραφές στις εικόνες διαφέρουν, αφήνοντας υποψίες ότι δεν ήθελε να ξέρει κανείς ούτε τι έκανε, ούτε πότε το έκανε.

Οι μαθητές του, πάντως, υπήρχαν. Μια εικόνα της Αγίας Παρασκευής στη Λευκωσία, το 1806, φέρει την υπογραφή «χειρ των μαθητών Κορνάρου». Άρα δεν ήταν περιθωριακός. Είχε γύρω του κύκλο. Είχε αναγνώριση. Είχε επιρροή. Και όμως, ακόμη και η ημερομηνία θανάτου του παραμένει άγνωστη. Το μόνο που ξέρουμε είναι ότι το 1821 –σύμφωνα με ένα έγγραφο του 19ου αιώνα– ζούσε ακόμη. Και τότε σβήνει το ίχνος του.

Δεν γνωρίζουμε αν ήταν πραγματικός καλόγερος ή απλώς δούλευε σε μονές. Δεν ξέρουμε αν έμαθε κάπου ζωγραφική ή ήταν αυτοδίδακτος. Δεν είμαστε καν σίγουροι αν όλες οι εικόνες που του αποδίδονται είναι δικές του. Το μόνο βέβαιο είναι πως, παρά την ανωνυμία και τη φθορά του χρόνου, το χέρι του Ιωάννη Κορνάρου συνεχίζει να φαίνεται σε εικονοστάσια, μοναστήρια, ναούς και μουσεία σε τρεις χώρες, δύο ηπείρους και τέσσερις αιώνες.

Γρηγόρης Κεντητός

Γράφω για πράγματα που με συναρπάζουν, αλλά φροντίζω πάντα να τα ερευνώ σαν να τα μελετούσα για πρώτη φορά. Αναζητώ τη σύνδεση ανάμεσα στο χθες και το σήμερα, το ανθρώπινο μέσα στο ακαδημαϊκό, και τη γνώση που μπορεί να μεταφερθεί με τρόπο απλό, ακριβή και ζωντανό. Είτε πρόκειται για έναν αρχαίο πόλεμο είτε για ένα φαινόμενο της εποχής μας, στηρίζομαι πάντα σε πρωτογενές υλικό, πραγματικές πηγές και σοβαρή τεκμηρίωση. Θέλω κάθε κείμενο να αξίζει τον χρόνο του αναγνώστη — και τον δικό μου.

Εγγραφείτε στα Σελίδα του του Sportime στην πλατφόρμα των Google news για άμεση κι έγκυρη ενημέρωση.
Must Read: Απουσία του προέδρου της ΕΟΕ Ισίδωρου Κούβελου από την γιορτή των κορυφαίων που διοργάνωσε ο ΠΣΑΤ

Απουσία του προέδρου της ΕΟΕ Ισίδωρου Κούβελου από την γιορτή των κορυφαίων που διοργάνωσε ο ΠΣΑΤ

Σίγουρα η Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή δεν δικαιούται τέτοια αντιμετώπιση από το Σύνδεσμο των Αθλητικών Συντακτών.

Must Read
Must Read: Ο πρώτος μαύρος αθλητής στην ιστορία που κέρδισε παγκόσμιο πρωτάθλημα

Ο πρώτος μαύρος αθλητής στην ιστορία που κέρδισε παγκόσμιο πρωτάθλημα

Ο George Dixon έγραψε ιστορία στο μποξ το 1890, αλλά η ζωή του είχε και φτώχεια, προκατάληψη και ένα δύσκολο τέλος. Ένα ανθρώπινο πορτρέτο πίσω από τον πρώτο παγκόσμιο τίτλο.

Must Read
Must Read: Στο πρώτο αεροδρόμιο της Ελλάδας δεν έρχονταν αεροπλάνα από άλλα αεροδρόμια γιατί φτιάχτηκε για άλλο σκοπό

Στο πρώτο αεροδρόμιο της Ελλάδας δεν έρχονταν αεροπλάνα από άλλα αεροδρόμια γιατί φτιάχτηκε για άλλο σκοπό

Δεν υπήρχαν αφίξεις, δρομολόγια ή επιβάτες. Το πρώτο αεροδρόμιο της Ελλάδας δημιουργήθηκε για εκπαίδευση και στρατιωτική χρήση, πριν υπάρξει πολιτική αεροπορία ή άλλα αεροδρόμια στη χώρα.

Must Read
Must Read: Το οπλισμένο ground drone που αλλάζει τον πόλεμο

Το οπλισμένο ground drone που αλλάζει τον πόλεμο

Το ουκρανικό Droid TW είναι ένα οπλισμένο ground drone με πολυβόλο 12,7 χιλιοστών, τηλεχειρισμό και AI αισθητήρες, σχεδιασμένο για τον σύγχρονο πόλεμο.

Must Read
Must Read: Σοκ με πρώην αστέρα του Nickelodeon: Άστεγος και αγνώριστος στην Καλιφόρνια

Σοκ με πρώην αστέρα του Nickelodeon: Άστεγος και αγνώριστος στην Καλιφόρνια

Ο Τάιλορ Τσέις από τον «Οδηγό επιβίωσης του Ned» εντοπίστηκε άστεγος. Η εικόνα του προκαλεί ερωτήματα για το τίμημα της παιδικής δόξας.

Must Read
Must Read: Η Κερκυραία κόμισσα που έδωσε όλη της την περιουσία για φτωχά παιδιά και έμεινε στην ιστορία ως Μάνα της Κέρκυρας

Η Κερκυραία κόμισσα που έδωσε όλη της την περιουσία για φτωχά παιδιά και έμεινε στην ιστορία ως Μάνα της Κέρκυρας

Δεν πολέμησε και δεν κυβέρνησε. Έδωσε όμως όλη της την περιουσία για να φύγουν φτωχά παιδιά από την Κέρκυρα και να μορφωθούν στην Ευρώπη. Έτσι έμεινε στη μνήμη του νησιού ως Μάνα της Κέρκυρας.

Must Read
Must Read: Στην 10άδα των ισχυρότερων της ναυτιλίας παγκοσμίως ο Βαγγέλης Μαρινάκης – Ποια Eλληνίδα τον περνάει

Στην 10άδα των ισχυρότερων της ναυτιλίας παγκοσμίως ο Βαγγέλης Μαρινάκης – Ποια Eλληνίδα τον περνάει

Στην κορυφή της κατάταξης βρίσκεται ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.

Must Read
Must Read: Ο Έλληνας που τόλμησε να σταθεί απέναντι στους μεγαλύτερους επιστήμονες της εποχής του

Ο Έλληνας που τόλμησε να σταθεί απέναντι στους μεγαλύτερους επιστήμονες της εποχής του

Ο Κοσμάς Μπαλάνος στάθηκε απέναντι στην ευρωπαϊκή επιστήμη για να υπερασπιστεί τη γνώση όπως την πίστευε και πλήρωσε το τίμημα μιας εποχής που άλλαζε

Must Read
Must Read: Ποιος ήταν ο Φώτιος Πανάς, ο Έλληνας που έφτιαξε από το μηδέν τη γαλλική οφθαλμολογία και έγινε θρύλος στο Παρίσι

Ποιος ήταν ο Φώτιος Πανάς, ο Έλληνας που έφτιαξε από το μηδέν τη γαλλική οφθαλμολογία και έγινε θρύλος στο Παρίσι

Γεννήθηκε στην Κεφαλονιά και κατέληξε να αλλάξει για πάντα την ιατρική στο Παρίσι

Must Read