MUST READ

Έγραψε χαμηλόφωνα, έζησε αθόρυβα και πέθανε από μια σφαίρα που δεν τον σημάδεψε ποτέ. Ο πιο εσωτερικός ποιητής της Ελλάδας του μεσοπολέμου.

Ένας ποιητής που μίλαγε με σιωπή και πέθανε χωρίς να ακουστεί. Ο Τέλλος Άγρας έγραψε για τις λεπτές φθορές της ζωής — κι αυτές δεν χάνονται ποτέ.
Έγραψε χαμηλόφωνα, έζησε αθόρυβα και πέθανε από μια σφαίρα που δεν τον σημάδεψε ποτέ. Ο πιο εσωτερικός ποιητής της Ελλάδας του μεσοπολέμου.

Μιλούσε σιγά, έγραφε πιο σιγά, και πέθανε χωρίς να ακουστεί τίποτα. Κι όμως, άφησε πίσω του ποιήματα που μυρίζουν χαρτί παλιό, ησυχία Κυριακής και μια άνοιξη που δεν κάθισε ποτέ για καφέ.

Γεννήθηκε στην Καλαμπάκα, αλλά μεγάλωσε μέσα στα βιβλία. Στην Αθήνα, στο Λαύριο, μελετούσε όχι για να περάσει μαθήματα αλλά για να επιβιώσει. Από μικρός έγραφε με άλλο όνομα, σαν να μην άντεχε τη δική του υπογραφή δίπλα στις λέξεις. Είχε επινοήσει τον εαυτό του με το ψευδώνυμο Τέλλος Άγρας, και από τότε φαινόταν πως δεν θα γίνει ποτέ κάποιος που θα φωνάξει για να ακουστεί.

Έγραψε ποίηση χωρίς να θέλει να γίνει ποιητής. Έγραφε σαν να κράταγε σημειώσεις ζωής, σα να ήθελε να διατηρήσει το φως των πραγμάτων λίγο πριν δύσει. Ήταν βαθιά επηρεασμένος από τον Μορεάς, τον Καβάφη, τους συμβολιστές, αλλά και από εκείνη τη λεπτή γραμμή του ελληνικού λόγου που ξεκινάει από το δημοτικό τραγούδι και περνάει μέσα απ’ τον Μαλακάση και τον Παλαμά χωρίς να κάνει φασαρία.

Ήταν άνθρωπος των χαρτιών, των περιθωρίων, των ημιφώτων. Δούλεψε στην Εθνική Βιβλιοθήκη, όχι γιατί ήθελε μια καριέρα, αλλά γιατί εκεί μπορούσε να αναπνέει πιο εύκολα. Ανάμεσα σε χιλιάδες βιβλία, χωρίς φωνές, χωρίς καλοκαιρινή υγρασία ανθρώπων. Στο σπίτι του στην Αγαθουπόλεως έμενε με τη μητέρα του. Η καθημερινότητά του ήταν ένας αθόρυβος κόσμος από λέξεις και παύσεις.

Όταν κυκλοφόρησαν οι Καθημερινές, πολλοί σταμάτησαν. Όχι γιατί ήταν σπουδαίες – κι όμως ήταν – αλλά γιατί ένιωσαν πως εδώ γράφει κάποιος που δεν παλεύει για εντυπώσεις. Έγραφε με μια σπάνια λεπτότητα, με τη δύναμη του ανθρώπου που βλέπει καθαρά το ασήμαντο και το μετατρέπει σε αιωνιότητα. Σαν να έγραφε τις μικρές φθορές που δεν θα θυμηθεί κανείς, αλλά που νιώθεις στο σώμα σου μέχρι το τέλος.

Κατά την Κατοχή η υγεία του χειροτέρεψε. Δεν μιλούσε γι’ αυτό. Δεν παραπονιόταν. Απλώς έλιωνε, όπως λιώνουν τα λόγια που δεν γράφτηκαν ποτέ. Και τότε, μια μέρα του Οκτωβρίου του ’44, μια σφαίρα τον βρήκε στον αστράγαλο. Δεν τον σημάδεψε. Δεν έφταιγε. Περνούσε. Ήταν αδέσποτη. Αλλά αυτός ο άνθρωπος που δεν ανήκε σε καμιά ιδεολογία και σε κανένα στρατό, που δεν είχε καμία φωνή να τον υπερασπιστεί, πέθανε λίγες μέρες μετά από σηψαιμία. Στον Ευαγγελισμό. Ήσυχα, χωρίς να κάνει ούτε τότε φασαρία.

Και κάπως έτσι έφυγε. Χωρίς να καταλάβει κανείς ότι μαζί του χάθηκε μια ολόκληρη ποιητική διαδρομή. Γιατί αυτός ο άντρας είχε μέσα του Ευρώπη, είχε Παρίσι του συμβολισμού, είχε Ελλάδα της λύπης, είχε εκείνη τη λεπτή μουσική που δεν πιάνουν τα ραδιόφωνα, μόνο τα μάτια που κλείνουν και θυμούνται.

Χρόνια μετά, κάποιοι άνοιξαν τα χαρτιά του και βρήκαν κι άλλα. Μια συλλογή που δεν πρόλαβε να κυκλοφορήσει. Τριαντάφυλλα μιας ημέρας. Ίσως τα πιο αθόρυβα ποιήματα που γράφτηκαν στην Ελλάδα. Σαν ανάσες πριν το τέλος. Τα μελοποίησαν. Τα τραγούδησαν. Ο Άγρας δεν άκουσε τίποτα απ’ όλα αυτά. Δεν έμαθε ότι κάποιος τον σκέφτηκε. Δεν ήξερε πως τον διάβαζαν ακόμα και μετά. Αλλά έτσι γράφουν οι σπουδαίοι. Σαν να μη χρειάζεται ποτέ να τους ευχαριστήσεις.

Αν ψάχνεις κραυγές, δεν θα τις βρεις. Αν ψάχνεις σιωπή που σε πνίγει, σιωπή που είναι γεμάτη δάκρυ και μουσική, τότε διάβασε τον. Γιατί ο Τέλλος Άγρας δεν πέθανε από μια σφαίρα. Πέθανε από τον κόσμο που δεν ξέρει να ακούει τους ανθρώπους που ψιθυρίζουν.

Γρηγόρης Κεντητός

Γράφω για πράγματα που με συναρπάζουν, αλλά φροντίζω πάντα να τα ερευνώ σαν να τα μελετούσα για πρώτη φορά. Αναζητώ τη σύνδεση ανάμεσα στο χθες και το σήμερα, το ανθρώπινο μέσα στο ακαδημαϊκό, και τη γνώση που μπορεί να μεταφερθεί με τρόπο απλό, ακριβή και ζωντανό. Είτε πρόκειται για έναν αρχαίο πόλεμο είτε για ένα φαινόμενο της εποχής μας, στηρίζομαι πάντα σε πρωτογενές υλικό, πραγματικές πηγές και σοβαρή τεκμηρίωση. Θέλω κάθε κείμενο να αξίζει τον χρόνο του αναγνώστη — και τον δικό μου.

Εγγραφείτε στα Σελίδα του του Sportime στην πλατφόρμα των Google news για άμεση κι έγκυρη ενημέρωση.
Must Read: Πρώην ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ: Πώς πέρασαν 40.000 ξένοι μαχητές στη Συρία μέσω Τουρκίας

Πρώην ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ: Πώς πέρασαν 40.000 ξένοι μαχητές στη Συρία μέσω Τουρκίας

Ο πρώην ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ εξηγεί τον ρόλο της Τουρκίας στη διέλευση ξένων μαχητών προς τη Συρία την περίοδο ανόδου του ISIS.

Must Read
Must Read: Οι 10 πιο δημοφιλείς αθλητικές λίγκες στον κόσμο τη σεζόν 2025-26

Οι 10 πιο δημοφιλείς αθλητικές λίγκες στον κόσμο τη σεζόν 2025-26

Η Premier League στην κορυφή με 3,2 δισ. θεατές. Δείτε τις 10 αθλητικές λίγκες με τη μεγαλύτερη τηλεθέαση παγκοσμίως τη σεζόν 2025-26.

Must Read
Must Read: Το νόημα των Χριστουγέννων μέσα από τον λόγο του Μητροπολίτη Νότιας Ασίας Κωνσταντίνου Τσίλη

Το νόημα των Χριστουγέννων μέσα από τον λόγο του Μητροπολίτη Νότιας Ασίας Κωνσταντίνου Τσίλη

Ο Μητροπολίτης Νότιας Ασίας, Κωνσταντίνος Τσίλης, μιλά για το αληθινό νόημα των Χριστουγέννων και το μήνυμα αγάπης, ελπίδας και προσφοράς.

Must Read
Must Read: «Last Christmas»: Το πιο εμπορικό βρετανικό single που δεν έφτασε ποτέ στο νούμερο ένα

«Last Christmas»: Το πιο εμπορικό βρετανικό single που δεν έφτασε ποτέ στο νούμερο ένα

«Last Christmas»: Το χριστουγεννιάτικο τραγούδι που έγινε διαχρονικός θρύλος.

Must Read
Must Read: Απουσία του προέδρου της ΕΟΕ Ισίδωρου Κούβελου από την γιορτή των κορυφαίων που διοργάνωσε ο ΠΣΑΤ

Απουσία του προέδρου της ΕΟΕ Ισίδωρου Κούβελου από την γιορτή των κορυφαίων που διοργάνωσε ο ΠΣΑΤ

Σίγουρα η Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή δεν δικαιούται τέτοια αντιμετώπιση από το Σύνδεσμο των Αθλητικών Συντακτών.

Must Read
Must Read: Ο πρώτος μαύρος αθλητής στην ιστορία που κέρδισε παγκόσμιο πρωτάθλημα

Ο πρώτος μαύρος αθλητής στην ιστορία που κέρδισε παγκόσμιο πρωτάθλημα

Ο George Dixon έγραψε ιστορία στο μποξ το 1890, αλλά η ζωή του είχε και φτώχεια, προκατάληψη και ένα δύσκολο τέλος. Ένα ανθρώπινο πορτρέτο πίσω από τον πρώτο παγκόσμιο τίτλο.

Must Read
Must Read: Στο πρώτο αεροδρόμιο της Ελλάδας δεν έρχονταν αεροπλάνα από άλλα αεροδρόμια γιατί φτιάχτηκε για άλλο σκοπό

Στο πρώτο αεροδρόμιο της Ελλάδας δεν έρχονταν αεροπλάνα από άλλα αεροδρόμια γιατί φτιάχτηκε για άλλο σκοπό

Δεν υπήρχαν αφίξεις, δρομολόγια ή επιβάτες. Το πρώτο αεροδρόμιο της Ελλάδας δημιουργήθηκε για εκπαίδευση και στρατιωτική χρήση, πριν υπάρξει πολιτική αεροπορία ή άλλα αεροδρόμια στη χώρα.

Must Read
Must Read: Το οπλισμένο ground drone που αλλάζει τον πόλεμο

Το οπλισμένο ground drone που αλλάζει τον πόλεμο

Το ουκρανικό Droid TW είναι ένα οπλισμένο ground drone με πολυβόλο 12,7 χιλιοστών, τηλεχειρισμό και AI αισθητήρες, σχεδιασμένο για τον σύγχρονο πόλεμο.

Must Read
Must Read: Σοκ με πρώην αστέρα του Nickelodeon: Άστεγος και αγνώριστος στην Καλιφόρνια

Σοκ με πρώην αστέρα του Nickelodeon: Άστεγος και αγνώριστος στην Καλιφόρνια

Ο Τάιλορ Τσέις από τον «Οδηγό επιβίωσης του Ned» εντοπίστηκε άστεγος. Η εικόνα του προκαλεί ερωτήματα για το τίμημα της παιδικής δόξας.

Must Read