Ένα απέραντο καφενείο

Στην Ελλάδα του 2018, στην Ελλάδα της διχόνοιας, της εσωστρέφειας και της μιζέριας, περίπου κάθε 2 μήνες ξεπηδά ένα θέμα γύρω από το οποίο στήνεται ένα online λαϊκό δικαστήριο. Είτε λέγεται πλημμύρες στη Μάνδρα, είτε πυρκαγιές στο Μάτι, είτε λαθρομετανάστες στη Μυτιλήνη.

Τον Σεπτέμβρη του 2018, η trendy ηλεκτρονική δικογραφία είναι εκείνη που αφορά το θάνατο του ομοφυλόφιλου ακτιβιστή της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, Ζακ Κωστόπουλου. Σε αντίθεση μάλιστα με τις προηγούμενες περιπτώσεις όπου υπάρχει ένας αόριστος, απρόσωπος αριθμός υπευθύνων, εδώ τα πράγματα είναι συγκεκριμένα: Υπάρχουν μόνο ο κατηγορούμενος και το θύμα.

Από τη μία πλευρά, υπάρχουν εκείνοι που προσωποποιούν και πολιτικοποιούν το περιστατικό. Στις μισές τοποθετήσεις, ο κατηγορούμενος χαρακτηρίζεται ως «απηυδισμένος, φιλήσυχος νοικοκυραίος που υπερασπίστηκε τα κεκτημένα μιας ζωής». Στις υπόλοιπες μισές, το θύμα χαρακτηρίζεται ως «αδικοχαμένος ακτιβιστής» και η άδικη πράξη ως ζήτημα  «ταξικής εκδίκησης».

Από την άλλη πλευρά, βρίσκουμε εκείνους που προσεγγίζουν το ζήτημα «επιστημονικά», προσπαθώντας με ημιτελείς νομικές γνώσεις να αποφανθούν για το άδικο της πράξης, τον καταλογισμό του δράστη, τα ελαφρυντικά του, ακόμη και την επιμέτρηση της ποινής.

Προσπαθήστε να απομακρυνθείτε και να κοιτάξετε τη μεγαλύτερη εικόνα. Άνθρωποι που ως επί το πλείστον δεν έχουν την παραμικρή σχέση με τη νομική επιστήμη, βγάζουν με ελλιπή στοιχεία πόρισμα για μια υπόθεση για την οποία εν τέλει θα αποφανθούν κορυφαίοι ποινικοί δικαστές. Επιστήμονες που έχουν περάσει 20 και 30 χρόνια πάνω από βιβλία και δικαστικές έδρες, έχουν ξεψαχνίσει χιλιάδες εγχειρίδια και έχουν μελετήσει χιλιάδες δικαστικές αποφάσεις.

Είναι αδιανόητα δύσκολο, ακόμη και για κάποιον εξοικειωμένο με την νομική επιστήμη, να ξεχωρίσει επακριβώς στο μυαλό του έννοιες όπως «αρχικό και τελικό άδικο», «νόμιμη άμυνα», «καταλογισμός» και «ελαφρυντικά». Πολλώ δε μάλλον, να μπορέσει να αποκρυσταλλώσει σε ποια υποπερίπτωση των παραπάνω εννοιών εμπίπτει η εν λόγω παράνομη πράξη.

Ακόμη και πανευρωπαϊκά αναγνωρισμένοι επιστήμονες όπως ο ποινικολόγος Νίκος Μπιτζιλέκης (τον οποίο έιχα την τύχη να παρακολουθήσω να διδάσκει στη Νομική του ΑΠΘ), τοποθετήθηκαν με μετριοπάθεια και κυρίως με σεβασμό στην επικείμενη δικαστική κρίση: «Όταν μιλάμε για άμυνα, μιλάμε για ύπαρξη μιας άδικης επίθεσης, την οποία αποτρέπω εγώ κάνοντας επίσης μια άδικη πράξη. Και αυτό σημαίνει ότι η δική μου πράξη δικαιολογείται, όταν είναι αναγκαία για να αποτραπεί μια άδικη επίθεση. Συνεπώς, εάν έχουμε μια παραβίαση οικιακής ειρήνης, μια κλοπή, ή μια ληστεία, εναντίον αυτής μπορεί να απαντήσει οποιοσδήποτε, αποτρέποντας την ολοκλήρωση αυτής της πράξης. Αυτό ισχύει σε όλη την Ευρώπη». Χωρίς καμία βεβαιότητα, χωρίς κανένα στόμφο και κυρίως με παρονομαστή ένα τεράστιο «εάν».

Άραγε ποια υπερδύναμη επιτρέπει στους ποινικολόγους και στους δικαστές των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης να αντιλαμβάνονται όσα δεν μπορεί να αντιληφθεί ένας καθηγητής πανεπιστημίου, από δύο θολά βίντεο μακρινής απόστασης;

Στην Ελλάδα του 2018, δεν υπάρχει μεγαλύτερο έγκλημα από το να μην έχεις άποψη. Η τεκμηρίωση, τα επιχειρήματα, οι αποδείξεις δεν έχουν την παραμικρή σημασία. Αρκεί να τοποθετηθείς λαμβάνοντας θέση στο εκάστοτε διχαστικό ζήτημα. Και μάλιστα να τοποθετηθείς με τις απαραίτητες δόσεις ισχυρογνωμοσύνης, χλευάζοντας και ειρωνευόμενος τις απόψεις όποιου διαφωνεί μαζί σου.

Το θέμα εν καιρώ θα ξεχαστεί, οι 10-15 εκπρόσωποι της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας θα αποχωρήσουν από την Ευελπίδων, οι πορείες διαμαρτυρίας θα σταματήσουν και θα επιστρέψουμε στην κανονικότητα. Μέχρι να προκύψει το επόμενο περιστατικό που θα διχάσει την κοινωνία και θα κάνει τον παντογνώστη και μισαλλόδοξο Έλληνα να ορμήσει και πάλι στο πληκτρολόγιο, δείχνοντας τι είναι πραγματικά η Ελλάδα του 2018:  Ένα απέραντο καφενείο.

ΚυρΣάββας

#κατιμαγικο