Σαν Σήμερα 23/6: Ο θάνατος του Ανδρέα Παπανδρέου

Σαν Σήμερα 23/6: Το ημερολόγιο έδειχνε 23 Ιουνίου 1996, όταν ο Ανδρέας Παπανδρέου, παθαίνει ανακοπή καρδιάς και χάνει τη ζωή του σε ηλικία 77 ετών.

Ο μεγάλος αρχηγός του ΠΑΣΟΚ, γεννήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 1919 στη Χίο και ήταν γιος του Γεωργίου Παπανδρέου, Γενικού Διοικητή Αιγαίου τότε και μετέπειτα πρωθυπουργού, και της Σοφίας Μινέικο, κόρης του Ζίγκμουντ Μινέικο, Πολωνού αριστοκράτη και στρατιωτικού μηχανικού.

Μεγάλωσε στην Αθήνα και φοίτησε στο Κολλέγιο Αθηνών, όπου μεταξύ άλλων ήταν συμμαθητής με τους Πέτρο Σιφναίο, Πάρι Κωνσταντινίδη, Γεώργιο Σκιαδαρέση, εργολάβο, και Λεωνίδα Αδάμ. Με τους τελευταίους τρεις θα δημιουργήσει, σε ηλικία δεκαπέντε ετών, το 1934, το Μαρξιστικό περιοδικό «Ξεκίνημα», όπου και δημοσίευσε πολλά άρθρα για το Σοσιαλισμό.

Ήδη από τα εφηβικά του χρόνια, ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε γνωριστεί με τρεις σημαντικές μορφές του σοσιαλιστικού κινήματος στην Ελλάδα, τον Παντελή Πουλιόπουλο, τον Μιχάλη Ράπτη και τον Πλάτωνα Δρακούλη.

Στη συνέχεια αρχίζει και δραστηριοποιείται όλο και πιο έντονα στην πολιτική σκηνή και κερδίζει ακόμα περισσότερους οπαδούς, εκλεγόμενος για πρώτη φορά βουλευτής το 1964 με την Ένωση Κέντρου.

Με το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου του 1967, ο Ανδρέας Παπανδρέου συνελήφθη από τη χούντα των Συνταγματαρχών και φυλακίστηκε.

Αποφυλακίστηκε, ωστόσο, μετά τη χορήγηση μερικής αμνηστίας μετά το αποτυχημένο αντικίνημα του Κωνσταντίνου το Δεκέμβριο του ’67[27] χάρη στην αμερικανική παρέμβαση μετά από έντονες πιέσεις και διαμαρτυρίες κορυφαίων ακαδημαϊκών και διανοούμενων των Ηνωμένων Πολιτειών στον Πρόεδρο Τζόνσον, όπως ο Τζον Κένεθ Γκάλμπρεϊθ, προσωπικός του φίλος από τα χρόνια του Χάρβαρντ.

Στις 16 Ιανουαρίου του 1968 φεύγει από τη χώρα και ιδρύει το Πανελλήνιο Απελευθερωτικό Κίνημα (ΠΑΚ), επικεφαλής του οποίου έδρασε αντιδικτατορικά σε πολλές δυτικές χώρες, και στο οποίο συσπειρώνονται πολλά από τα γνωστά στελέχη του ΠΑΣΟΚ. Έδρα του ΠΑΚ ήταν αρχικά η πρωτεύουσα της Σουηδίας, Στοκχόλμη.

Η ίδρυση του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος

Ο Ανδρέας Παπανδρέου αντιμετώπισε αρχικά με πολλή δυσπιστία τη Μεταπολίτευση της 24ης Ιουλίου 1974 και έλαβε την απόφαση να επιστρέψει στην Ελλάδα μόλις στα μέσα Αυγούστου.

Αμέσως όμως δραστηριοποιήθηκε με αποτέλεσμα μέσα σε λίγες μόνο εβδομάδες να παρουσιάσει τις θέσεις του για την ίδρυση ενός νέου κόμματος. Στις 3 Σεπτεμβρίου του 1974, σε μία από τις αίθουσες του ξενοδοχείου «Kινγκ Πάλας», ο Ανδρέας Παπανδρέου ανακοίνωσε την ίδρυση του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος με τη γνωστή «Διακήρυξη της 3ης του Σεπτέμβρη», όπως έχει επικρατήσει να λέγεται από τότε.

Η επιμέλεια της διακήρυξης είχε ανατεθεί από τον ίδιο τον Παπανδρέου στα ηγετικά στελέχη του ΠΑΚ Ιωάννη Ζαφειρόπουλο, αργότερα βουλευτή νομού Ηλείας, στον καθηγητή πανεπιστημίου Μανώλη Παπαθωμόπουλο και στον Δαμιανό Βασιλειάδη, ενώ ένα μεγάλο μέρος της διακήρυξης γράφτηκε από τον Κώστα Σημίτη. Παρόντες στην ανακοίνωση της διακήρυξης ήταν στελέχη του ΠΑΚ, αγωνιστές διωχθέντες από τη Χούντα, νεολαίοι από την εξέγερση του Πολυτεχνείου και νεολαίοι της Γενιάς του 1-1-4. Στη διακήρυξη αναγράφονταν οι λόγοι ίδρυσης και οι βασικές θέσεις του κινήματος.

Σαν Σήμερα 23/6: Το τέλος της ζωής του

Τα τελευταία χρόνια της ζωής του, ο Ανδρέας Παπανδρέου αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα υγείας, ειδικά με την καρδιά του.

Μετά από μία επέμβαση λόγω στενώσεως αορτής, ανακαλύπτονται και στενώσεις στη στεφανιαία αορτή, πιθανότατα από κάποιο σιωπηλό έμφραγμα.

Λίγο αργότερα δεν καταφέρνει να κρατηθεί στη ζωή και στις 23 Ιουνίου 1996 χάνει τη ζωή του. Τρεις μέρες αργότερα κηδεύεται με τιμές εν ενεργεία αρχηγού κράτους, κάτι που είχε να συμβεί στην Ελλάδα από το 1964.

Ο θάνατος του προκάλεσε… κύμα συγκίνησης, δείχνοντας έτσι το πόσο αγαπητός ήταν σε όλους.

 Άλλα σημαντικά γεγονότα που πραγματοποιήθηκαν σαν σήμερα:

1868 – Ο Κρίστοφερ Σολς λαμβάνει δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για μία εφεύρεση που ονόμασε «γραφομηχανή».

1940 – Ο Αδόλφος Χίτλερ πραγματοποιεί μία τρίωρη περιήγηση στο Παρίσι με τον αρχιτέκτονα Άλμπερτ Σπέερ και τον γλύπτη Άρνο Μπρέκερ στη μοναδική του επίσκεψη στην πόλη.

1967 – Ψυχρός Πόλεμος: Ο Αμερικανός πρόεδρος Λύντον Τζόνσον συναντιέται με τον Σοβιετικό ηγέτη Αλεξέι Κοσίγκιν στο Γκλάσμπορο του Νιου Τζέρσεϊ.

2001 – Ισχυρός σεισμός συγκλονίζει το Περού. Ακολούθησε ένα καταστροφικό τσουνάμι, αφήνοντας 102 νεκρούς και 70 αγνοούμενους.