Η αγγλική φράση για το μου κλέβεις τη δόξα έχει κυριολεκτικά σχέση με κεραυνούς. Πως βγήκε;
Ένας άγνωστος θεατρικός συγγραφέας έφτιαξε τη βροντή για το σανίδι. Το έργο του απέτυχε, αλλά ο κεραυνός του έγινε ιδίωμα που ζει μέχρι σήμερα.
Αρχές 18ου αιώνα, στο Λονδίνο, ένας θεατρικός συγγραφέας ετοιμάζει ένα έργο που ελπίζει να τον απογειώσει. Ονομάζεται John Dennis. Η τραγωδία του λέγεται Appius and Virginia, και το ανεβάζει στο Drury Lane, μια από τις πιο σημαντικές σκηνές της εποχής. Θέλει να δημιουργήσει εντύπωση. Και τότε σκαρφίζεται κάτι καινούργιο.
Επινοεί μια μηχανή που παράγει τον ήχο του κεραυνού. Δεν υπήρχε μέχρι τότε τρόπος να ακουστεί βροντή στη σκηνή. Ο Dennis κατασκευάζει έναν μηχανισμό με μεταλλικά ελάσματα και κυλίνδρους που μιμείται τον φυσικό ήχο. Το κοινό εντυπωσιάζεται, αλλά όχι αρκετά. Το έργο αποτυγχάνει. Κατεβαίνει γρήγορα.
Λίγες μέρες μετά, ο ίδιος ο Dennis κάθεται στο κοινό, στο ίδιο θέατρο, για να δει άλλη παράσταση. Και τότε το ακούει. Τον ήχο της δικής του μηχανής. Τον κεραυνό που ο ίδιος δημιούργησε, χρησιμοποιημένο σε έργο άλλου συγγραφέα. Η οργή του δεν κρύβεται.
Σηκώνεται έξαλλος και φωνάζει:
«That is my thunder, by God! The villains will not play my play, but they steal my thunder!»
Ή αλλιώς: «Αυτός είναι ο δικός μου κεραυνός! Δεν παίζουν το έργο μου, αλλά μου κλέβουν τον κεραυνό!»
Η φράση του άρχισε να διαδίδεται στους θεατρικούς κύκλους. Και σύντομα άρχισε να χρησιμοποιείται μεταφορικά. Όταν κάποιος ένιωθε ότι του πήραν την ιδέα, του έκλεψαν τη δόξα ή τον άφησαν στη σκιά, έλεγε πως του έκλεψαν τον κεραυνό. Από τότε γεννήθηκε το ιδίωμα “to steal someone’s thunder”.
Και ναι, κάθε φορά που ένας άνθρωπος λέει «μου κλέβεις τη δόξα», στα αγγλικά, πίσω από τη φράση του κρύβεται η απογοήτευση ενός ξεχασμένου θεατρικού συγγραφέα, που είδε την ιδέα του να ηχεί – κυριολεκτικά – σε ξένο έργο.
Γρηγόρης Κεντητός
Γράφω για πράγματα που με συναρπάζουν, αλλά φροντίζω πάντα να τα ερευνώ σαν να τα μελετούσα για πρώτη φορά. Αναζητώ τη σύνδεση ανάμεσα στο χθες και το σήμερα, το ανθρώπινο μέσα στο ακαδημαϊκό, και τη γνώση που μπορεί να μεταφερθεί με τρόπο απλό, ακριβή και ζωντανό. Είτε πρόκειται για έναν αρχαίο πόλεμο είτε για ένα φαινόμενο της εποχής μας, στηρίζομαι πάντα σε πρωτογενές υλικό, πραγματικές πηγές και σοβαρή τεκμηρίωση. Θέλω κάθε κείμενο να αξίζει τον χρόνο του αναγνώστη — και τον δικό μου.
για άμεση κι έγκυρη ενημέρωση.
