Οι μυστηριώδεις πέτρινοι γίγαντες 40 τόνων που κανείς δεν ξέρει πώς μετακινήθηκαν

Στη ζούγκλα του σημερινού Μεξικού, στέκουν εδώ και τρεις χιλιάδες χρόνια πελώρια πρόσωπα σκαλισμένα σε ηφαιστειακή πέτρα. Τα βλέμματα είναι άκαμπτα, τα χαρακτηριστικά αυστηρά, και η σιωπή τους μοιάζει να βαραίνει όσο οι σαράντα τόνοι του βράχου από τον οποίο γεννήθηκαν.

Πρόκειται για τα περίφημα κολοσσιαία κεφάλια, γλυπτά που δημιουργήθηκαν ανάμεσα στο 1500 και το 400 π.Χ. Χαράχτηκαν από μονόλιθους βασάλτη, κομμένους από τα βουνά Sierra de los Tuxtlas. Τα βουνά όμως βρίσκονταν έως και 150 χιλιόμετρα μακριά, και οι άνθρωποι που τα μετέφεραν δεν γνώριζαν ούτε τον τροχό ούτε το σίδερο.

Το μεγαλύτερο από αυτά, γνωστό ως La Cobata, έχει ύψος 3,4 μέτρα και βάρος που φτάνει τους 40 τόνους. Σώζεται ακέραιο, με τα αυστηρά χαρακτηριστικά ενός ηγεμόνα που μοιάζει να συνεχίζει να παρακολουθεί τους απογόνους του μέσα από τις χιλιετίες. Δίπλα του, άλλα δεκαέξι κεφάλια, μικρότερα αλλά εξίσου εντυπωσιακά, στέκουν σε πόλεις–ιερά όπως το San Lorenzo και η La Venta.

Τα κεφάλια φορούν κάτι σαν κράνη ή καλύμματα κεφαλής. Οι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι απεικονίζουν βασιλείς ή πολεμιστές, πρόσωπα εξουσίας που όριζαν τον πρώτο μεγάλο πολιτισμό της Μεσοαμερικής. Ήταν σύμβολα δύναμης, αποτρεπτικά και προστατευτικά, αλλά και υπενθύμιση σε όλους για το ποιος κυβερνούσε.

Η τεχνική τους προκαλεί θαυμασμό. Σμιλεμένα με πέτρινα εργαλεία, λειασμένα με προσοχή, κουβαλήθηκαν σε έλη, ποτάμια και δάση με κορμούς που κύλησαν σαν πρόχειρα ράουλα και με ανθρώπινη αλυσίδα που δεν άφησε το φορτίο να χαθεί. Η φυσική και η γεωμετρία γίνονταν τελετουργία, με χιλιάδες ώρες δουλειάς.

Και όμως, ακόμα και σήμερα, οι ειδικοί δεν μπορούν να πουν με σιγουριά πώς ακριβώς μετακινήθηκαν. Δεν βρέθηκαν αρχεία, δεν υπάρχουν γραπτά, μόνο τα ίδια τα κεφάλια που μαρτυρούν την ύπαρξη ενός λαού που προηγήθηκε των Μάγια και των Αζτέκων. Ένας λαός που άφησε πίσω του μόνο γίγαντες από πέτρα.

Η μυστήρια τους αύρα γεννά θεωρίες. Κάποιοι τα είδαν ως θεούς, άλλοι ως προστάτες, ενώ για τους αρχαιολόγους είναι η απτή απόδειξη ότι η Μεσοαμερική γνώρισε πολιτισμούς ικανούς να δημιουργήσουν έργα γιγαντιαίας κλίμακας πολύ πριν τους γνωστούς αυτοκρατορικούς λαούς.

Οι γίγαντες αυτοί συνεχίζουν να στέκουν κάτω από τον τροπικό ουρανό, βουβοί μάρτυρες ενός παρελθόντος που δεν αποκάλυψε ποτέ όλα τα μυστικά του. Κι αν κάτι διδάσκουν, είναι ότι οι μεγαλύτερες αυτοκρατορίες χτίζονται με χέρια, πίστη και πέτρα — κι αφήνουν πίσω τους σιωπηλούς κολοσσούς για να θυμίζουν τι ήταν κάποτε αδύνατο.

Γρηγόρης Κεντητός

8 μικρά μύδια φυλάνε το νερό μιας ολόκληρης πρωτεύουσας

Ο σωματοφύλακας που άφησε τον Λίνκολν μόνο τη μοιραία νύχτα

Ο λόφος που έγινε το πιο διάσημο παράθυρο στον κόσμο