Ο Βασιλιάς της Αγγλίας που πέθανε στην τουαλέτα

Το ημερολόγιο έδειχνε 25 Οκτωβρίου 1760 όταν ο βασιλιάς Γεώργιος Β΄ της Αγγλίας σηκώθηκε νωρίς, ήπιε ζεστή σοκολάτα και μπήκε στην «water closet» του στο παλάτι του Κένσινγκτον. Ήταν 76 ετών, με ιστορία πολεμιστή και αυτοκράτορα. Είχε πολεμήσει στο πεδίο της μάχης, είχε χρηματοδοτήσει τον Χέντελ, είχε συγκρουστεί με τον γιο του, είχε κυβερνήσει μια αυτοκρατορία. Και όμως, εκείνο το πρωί, έπεσε νεκρός στο πάτωμα της τουαλέτας του.

Η αλήθεια πίσω από τον θάνατο ενός μονάρχη

Ο υπηρέτης του άκουσε τον θόρυβο. Τον βρήκε πεσμένο, με σπασμένο το δεξί μάτι και χωρίς σφυγμό. Ο θάνατος ήταν ακαριαίος. Ο γιατρός του, Φρανκ Νίκολς, πραγματοποίησε νεκροψία και περιέγραψε κάτι που για την εποχή ήταν επιστημονικά πρωτοφανές: ρήξη της δεξιάς κοιλίας και διάσπαση της ανιούσας αορτής. Αιμορραγία μέσα στον περικαρδιακό σάκο, καρδιακή ταμπονάδα. Το αίμα κυριολεκτικά έπνιξε την καρδιά του. Ήταν μία από τις πρώτες καταγεγραμμένες περιπτώσεις αορτικής ανατομής στην ιστορία της ιατρικής.

Η αιτία; Η πίεση. Στην τουαλέτα, η διαδικασία της αφόδευσης αυξάνει τη θωρακική πίεση — αυτό που οι γιατροί σήμερα αποκαλούν «manoeuvre του Valsalva». Σε ανθρώπους με υπέρταση, όπως ο Γεώργιος, αυτή η αύξηση μπορεί να σκίσει αρτηρίες. Δεν ήταν ο μόνος. Ο Έλβις Πρίσλεϊ πέθανε με παρόμοιο τρόπο. Ο βασιλιάς Έντμουντ Β΄ δολοφονήθηκε επίσης στην τουαλέτα. Αλλά ο Γεώργιος Β΄ έγινε ίσως το πιο ανατριχιαστικά ανθρώπινο παράδειγμα: ο πανίσχυρος μονάρχης που λύγισε μπροστά στη βιολογία.

Η ζωή του ήταν έντονη. Γεννημένος στο Ανόβερο, δεν μιλούσε καλά αγγλικά. Ανέβηκε στον θρόνο μετά τον πατέρα του και ήταν ο τελευταίος μονάρχης της Βρετανίας που συμμετείχε προσωπικά σε μάχη, στο Ντέτινγκεν, το 1743. Διατήρησε τον έλεγχο της πολιτικής μέσω του πρωθυπουργού Γουόλπολ, επέβλεψε την άνοδο της κοινοβουλευτικής εξουσίας και είδε την αυτοκρατορία του να επεκτείνεται παγκοσμίως. Αγαπούσε τη μουσική, τη σάτιρα, τις γυναίκες. Και όμως, ο θάνατός του ήρθε όχι από συνωμοσία ή μάχη, αλλά από κάτι τόσο απλό όσο η δυσκοιλιότητα.

Το σώμα του ετάφη με τιμές στο Αβαείο του Γουέστμινστερ. Ο εγγονός του, Γεώργιος Γ΄, ανέλαβε τον θρόνο και σύντομα βρέθηκε αντιμέτωπος με την Αμερικανική Επανάσταση. Η Βρετανία άλλαζε. Η εποχή της παλαιάς βασιλείας τελείωνε.

Ο θάνατος του Γεωργίου έγινε ανέκδοτο: «πέθανε στον θρόνο» — κυριολεκτικά. Αλλά κάτω από το χιούμορ, υπήρχε η γυμνή αλήθεια: ακόμα και οι βασιλιάδες πεθαίνουν σαν άνθρωποι. Ένας κόσμος εξουσίας, παραδόσεων και συμβόλων, ισοπεδώθηκε από μια αρτηρία που δεν άντεξε άλλο.