Τα 4 γράμματα που αν έπεφταν στο Όνομα, Ζώο, Φυτό, Πράγμα δεν μπορούσες να βρεις Χώρα
Δεν υπήρχε μεγαλύτερη πρόκληση από το να σου τύχει Ψ ή Ξ στο παιχνίδι «όνομα-ζώο-φυτό-πράγμα». Χώρα με Ψ; Με Ω; Με Θ; Δεν υπήρχε ούτε μία!
Ήταν το παιχνίδι των παιδικών μας απογευμάτων. Ένα τετράδιο μοιρασμένο σε στήλες: όνομα, ζώο, φυτό, πράγμα, χώρα. Μια τυχαία λέξη για να βρούμε το γράμμα – και η μάχη ξεκινούσε. Μέσα σε 60 δευτερόλεπτα έπρεπε να γεμίσεις κάθε στήλη. Ήσουν όμως τυχερός, μόνο αν δεν σου τύχαινε ένα από τα τέσσερα «καταραμένα» γράμματα: Ψ, Ξ, Θ, Ω.
Το “Ψ” σε πάγωνε. Είχες ψάρι για ζώο, Ψαραντώνης για όνομα, ακόμα και ψαλίδι για πράγμα – όλα σωστά. Αλλά χώρα; Όσο κι αν έψαχνες στον χάρτη, καμία χώρα στον κόσμο δεν ξεκινά με Ψ.
Το “Ξ” ήταν λίγο πιο φιλικό. Ξανθίππη για όνομα, ξιφίας για ζώο, ξυράφι για πράγμα, ξυλάγγουρο για φυτό. Αλλά και πάλι, καμία χώρα με το γράμμα Ξ.
Το “Ω” ήταν το τέλος του παιχνιδιού. Ωραία Ελένη για όνομα ίσως, αλλά το «Ωκεανία» που γράφαμε ως χώρα δεν ήταν χώρα, αλλά ήπειρος. Και το ωμέγα στο φυτό ή το ζώο σπάνιζε. Οι περισσότεροι άφηναν τη στήλη κενή.
Το “Θ” σε μπέρδευε. Θανάσης ή Θηρεσία για όνομα. Θάμνος ή θρούμπι για φυτό. Θήκη για πράγμα. Ζώο όμως με Θ δύσκολο, και χώρα με Θ δεν υπήρχε καμία – μόνο το Θιβέτ, που ήταν περιοχή, όχι κράτος.
Ήταν όμως αυτό το μαγικό του παιχνιδιού. Ότι ακόμα κι αν δεν ήξερες, προσπαθούσες. Έγραφες «Θάλασσα» για πράγμα – αν και δεν είναι αντικείμενο, άρα δεν μετρούσε. Έγραφες «θηρίο» για ζώο – αλλά δεν είναι πραγματικό είδος ζώου, οπότε ακυρωνόταν. Όλα αυτά τα λάθη δεν ήταν ντροπή – ήταν μέρος της χαράς. Ήταν ιστορίες.
Και μετά, ερχόταν το γράμμα “Ζ”. Ζάκυνθος για χώρα – αλλά έπαιρνες μηδέν, γιατί είναι νησί, όχι χώρα. Ζαχαριάς για όνομα, ζαρκάδι για ζώο, ζώνη για πράγμα, ζουμπούλι για φυτό. Όλα σωστά, και όμως, πάντα κάπου κάποιος κόλλαγε.
Αυτό το παιχνίδι δεν σου μάθαινε μόνο λέξεις. Σου μάθαινε να σκέφτεσαι γρήγορα, να παλεύεις με τα γράμματα, να διαφωνείς, να γελάς. Ήταν η πιο απλή μορφή εκπαίδευσης – και η πιο όμορφη.
Σήμερα, δεν το βλέπεις συχνά. Ίσως γιατί όλα γίνονται με κουίζ και app. Αλλά εκείνη η στιγμή που σταματούσε το ρολόι και όλοι φώναζαν «στοπ!», μένει σαν μνήμη πιο ζωντανή κι από παιχνίδι στην αυλή.
Γρηγόρης Κεντητός
Γράφω για πράγματα που με συναρπάζουν, αλλά φροντίζω πάντα να τα ερευνώ σαν να τα μελετούσα για πρώτη φορά. Αναζητώ τη σύνδεση ανάμεσα στο χθες και το σήμερα, το ανθρώπινο μέσα στο ακαδημαϊκό, και τη γνώση που μπορεί να μεταφερθεί με τρόπο απλό, ακριβή και ζωντανό. Είτε πρόκειται για έναν αρχαίο πόλεμο είτε για ένα φαινόμενο της εποχής μας, στηρίζομαι πάντα σε πρωτογενές υλικό, πραγματικές πηγές και σοβαρή τεκμηρίωση. Θέλω κάθε κείμενο να αξίζει τον χρόνο του αναγνώστη — και τον δικό μου.
για άμεση κι έγκυρη ενημέρωση.
