Τι είναι η κόρη από την Καλιφόρνια, ο περίεργος όρος που χρησιμοποιούν οι γιατροί και οι νοσοκόμοι

Στα αμερικανικά νοσοκομεία υπάρχει ένας όρος που ακούγεται συχνά ανάμεσα σε γιατρούς και νοσηλευτές. “Daughter from California syndrome” αποκαλούν το φαινόμενο όπου ένας συγγενής, συνήθως κόρη που ζει μακριά, επιστρέφει ξαφνικά όταν ένας ηλικιωμένος ασθενής βρίσκεται στο τέλος της ζωής του και αρχίζει να αμφισβητεί τη φροντίδα που λαμβάνει. Δεν είναι ασθένεια, αλλά ένας ιατρικός χαρακτηρισμός που περιγράφει μια πολύ συγκεκριμένη ανθρώπινη συμπεριφορά.

Ο όρος καθιερώθηκε το 1991 από τον γεροντολόγο David Molloy και τους συνεργάτες του μέσα από μια δημοσίευση στο Journal of the American Geriatrics Society. Στη μελέτη “Decision Making in the Incompetent Elderly: The Daughter from California Syndrome”, περιέγραφαν μια ασθενή με άνοια και δύο κόρες. Η μία είχε φροντίσει τη μητέρα της και συμφώνησε σε παρηγορητική αντιμετώπιση. Η άλλη, που ζούσε στην Καλιφόρνια, έφτασε αργά, κατηγόρησε την αδελφή της και το προσωπικό και απαίτησε αλλαγή σχεδίου φροντίδας. Το περιστατικό έγινε σημείο αναφοράς στη βιβλιογραφία της παρηγορητικής ιατρικής.

Πώς περιγράφεται το φαινόμενο

Οι γιατροί χρησιμοποιούν τη φράση “κόρη από την Καλιφόρνια” για να περιγράψουν συγγενείς που δεν είχαν συμμετοχή στη φροντίδα του ασθενούς και εμφανίζονται καθυστερημένα, ζητώντας πιο επιθετικές θεραπείες. Το άτομο αυτό συχνά χαρακτηρίζεται ως θυμωμένο, ευφραδές και ελάχιστα ενημερωμένο για την κατάσταση του ασθενούς. Η εικόνα που έχει σχηματίσει είναι από τα παλιά χρόνια, όχι από την πραγματικότητα της νόσου.

Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι ο συγγενής που εμφανίζεται αργά σοκάρεται από την επιδείνωση, αισθάνεται έντονη ενοχή για την απουσία του και προσπαθεί να «διορθώσει» το παρελθόν με αποφάσεις που δεν βασίζονται πάντα σε ιατρική λογική. Ο γιατρός Angelo Volandes εξηγεί ότι πίσω από αυτή τη συμπεριφορά κρύβονται κυρίως ενοχή και άρνηση, όχι κακοπιστία.

Στην Καλιφόρνια ο όρος αντιστρέφεται συχνά σε “Daughter from New York”, ενώ στον Καναδά γίνεται “Daughter from Ontario”. Ο τόπος έχει συμβολική σημασία, καθώς αναφέρεται στην απόσταση, γεωγραφική και συναισθηματική. Σε ορισμένες ασιατικές χώρες, όπως η Ιαπωνία, έχει μεταφραστεί και χρησιμοποιείται σε περιγραφές οικογενειακών εντάσεων κατά τη νοσηλεία ηλικιωμένων.

Οι επαγγελματίες υγείας αναγνωρίζουν ότι τέτοιοι συγγενείς προκαλούν επικοινωνιακές συγκρούσεις μέσα στην οικογένεια και πίεση στο προσωπικό. Πολλές φορές ο ασθενής υποβάλλεται σε παρεμβάσεις που δεν θα είχε επιλέξει, απλώς για να ικανοποιηθεί το αίσθημα ευθύνης των συγγενών.

Για να μειωθούν οι εντάσεις, προτείνεται η χρήση “Advance Directives”, εγγράφων όπου ο ασθενής δηλώνει εκ των προτέρων τις επιθυμίες του για ιατρική φροντίδα. Αν υπάρχουν τέτοια έγγραφα, ο γιατρός και η οικογένεια έχουν σαφή καθοδήγηση και οι διαφωνίες περιορίζονται.

Μελέτες του Harvard Medical School και του National Institute on Aging δείχνουν ότι περίπου 10% έως 20% των περιπτώσεων παρηγορητικής φροντίδας συνοδεύονται από συγκρούσεις τέτοιου τύπου. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι το φαινόμενο συνδέεται με τις σύγχρονες κοινωνικές συνθήκες, όπου τα παιδιά ζουν μακριά από τους ηλικιωμένους γονείς τους και ενημερώνονται μόνο όταν η κατάσταση είναι ήδη κρίσιμη.

Σήμερα ο όρος “Daughter from California” έχει περάσει και στην εκπαίδευση των φοιτητών ιατρικής. Οι γιατροί μαθαίνουν να εντοπίζουν τέτοια μοτίβα, να ακούν ενεργά, να εξηγούν χωρίς τεχνική ορολογία και να οργανώνουν συζητήσεις οικογένειας-ιατρικής ομάδας με στόχο τη συναίνεση. Έχει γίνει εργαλείο κατανόησης και όχι ειρωνείας.