Η μητέρα του του έλεγε “Κάτσε Αντώνη, μην πας στα βουνά να γίνεις κλέφτης” και αυτός το έκανε όνομα και έμεινε στην ιστορία

Στα τέλη του 18ου αιώνα, στα τραχιά βουνά των Αγράφων, γεννήθηκε ο Αντώνης Μακρυγιάννης, γνωστός σε όλους ως Κατσαντώνης. Γιος του Γιάννη Μακρυγιάννη, ενός επιφανούς τσέλιγκα, και της Αρετής, κόρης του ξακουστού κλεφτοκαπετάνιου Βασίλη Δίπλα, ο Αντώνης μεγάλωσε με ιστορίες ανδρείας και αντίστασης. Από νεαρή ηλικία, έδειξε την επιθυμία να ακολουθήσει τα βήματα του παππού του, δηλώνοντας συχνά: “Θα φύγω, θέλω να πάω στα βουνά, θέλω να γίνω κλέφτης”. Η μητέρα του, ανήσυχη για την ασφάλειά του, τον παρακαλούσε: “Κάτσε, Αντώνη μου, κάτσε”. Αυτή η φράση, σύμφωνα με την παράδοση, του χάρισε το παρατσούκλι “Κατσαντώνης”.

Παρά την αντίθεση της οικογένειάς του, ο Αντώνης αποφάσισε να ενταχθεί στους κλέφτες, αντιστεκόμενος στην οθωμανική καταπίεση. Η δράση του στα βουνά των Αγράφων και των γύρω περιοχών τον κατέστησε θρύλο. Οι επιτυχίες του εναντίον των τουρκικών δυνάμεων, όπως η μάχη στου Προσηλιάκου το 1807, ενίσχυσαν τη φήμη του ως “Αετός των Αγράφων” και “Λιοντάρι της Κλεφτουριάς”.

Δυστυχώς, η πορεία του Κατσαντώνη διακόπηκε βίαια. Το 1808, ενώ ήταν άρρωστος, συνελήφθη από τις δυνάμεις του Αλή Πασά και οδηγήθηκε στα Ιωάννινα, όπου υπέστη φρικτά βασανιστήρια πριν εκτελεστεί. Η θυσία του, ωστόσο, ενέπνευσε τους Έλληνες στον αγώνα για την ανεξαρτησία.

Η ιστορία του Κατσαντώνη παραμένει ζωντανή στη λαϊκή παράδοση, με τραγούδια και θρύλους να εξυμνούν την ανδρεία του. Αν και μικρόσωμος, η ψυχή του ήταν γιγαντιαία, αποδεικνύοντας ότι το θάρρος δεν μετριέται με το ανάστημα. Η ζωή του αποτελεί παράδειγμα του πώς η αποφασιστικότητα και η αγάπη για την ελευθερία μπορούν να χαράξουν το όνομα κάποιου στην ιστορία.