Η πέτρα των 143 κιλών που αποκάλυψε τη δύναμη των αρχαίων Ελλήνων
Η πέτρα των 143 κιλών στην Ολυμπία είναι μια ζωντανή μαρτυρία για τη δύναμη των αρχαίων Ελλήνων και το κατόρθωμα του Βύβωνα.
Στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Ολυμπίας εκτίθεται μια πέτρα που προκαλεί δέος. Ζυγίζει 143 κιλά και έχει πάνω της χαραγμένα λόγια που αφηγούνται ένα κατόρθωμα μοναδικό. Ο Βύβων, γιος του Φόλα, την σήκωσε με το ένα χέρι πάνω από το κεφάλι του. Δεν πρόκειται για μύθο, η επιγραφή υπάρχει και μιλάει καθαρά.
Η πέτρα είναι φτιαγμένη από κόκκινο ψαμμίτη και στις πλευρές της έχει δύο εγκοπές για λαβές. Δεν ήταν διακοσμητικό αντικείμενο αλλά εργαλείο άσκησης. Οι φθορές γύρω από τις εγκοπές δείχνουν ότι τη δοκίμασαν κι άλλοι, αλλά μόνο ο Βύβων άφησε το όνομά του χαραγμένο για πάντα.
Η επιγραφή γράφτηκε σε βουστροφηδόν, δηλαδή με γραφή που αλλάζει κατεύθυνση κάθε σειρά. Το ρήμα που χρησιμοποιείται, “υπερεβάλετο”, έχει απασχολήσει τους μελετητές. Σήκωσε την πέτρα ή την έριξε με δύναμη. Όποια εκδοχή κι αν ισχύει, η προσπάθεια παραμένει εξαιρετική.
Το κατόρθωμα και οι συγκρίσεις
Για να καταλάβουμε τι σημαίνει το κατόρθωμα του Βύβωνα, αρκεί να δούμε τα σύγχρονα ρεκόρ. Το 1929 ο Charles Rigoulot σήκωσε 115 κιλά με το ένα χέρι. Σήμερα αθλητές της κατηγορίας strongman φτάνουν τα 143 κιλά, αλλά με ειδικά κατασκευασμένες μπάρες. Ο Βύβων το έκανε με μια πέτρα αδέξια και ανισόρροπη.
Οι ειδικοί θεωρούν ότι πιθανότατα πρώτα την έφερε στο στήθος με δύο χέρια και στη συνέχεια την κράτησε ψηλά με το ένα. Μια κίνηση που ακόμη και σήμερα θεωρείται ακραία. Δεν είχε καμία βοήθεια από σύγχρονο εξοπλισμό, ούτε ζώνες, ούτε κιμωλία. Μόνο τη δύναμή του και την ικανότητα να ελέγχει το βάρος.
Η πέτρα βρέθηκε το 1879 από Γερμανούς αρχαιολόγους και από τότε αποτελεί ένα από τα πιο εντυπωσιακά εκθέματα του μουσείου. Δεν είναι μόνο αρχαιολογικό εύρημα. Είναι απόδειξη ότι οι αθλητές της αρχαιότητας μπορούσαν να πετύχουν κατορθώματα που και σήμερα θα έκαναν εντύπωση.
Ο Βύβων δεν έμεινε στην ιστορία ως Ολυμπιονίκης. Δεν γνωρίζουμε τίποτε άλλο γι’ αυτόν. Κι όμως, αυτή η πέτρα ήταν αρκετή για να τον θυμόμαστε αιώνες μετά. Ένα κομμάτι βράχου έγινε το μνημείο του και η απόδειξη της δύναμης των αρχαίων Ελλήνων.
Γρηγόρης Κεντητός
Γράφω για πράγματα που με συναρπάζουν, αλλά φροντίζω πάντα να τα ερευνώ σαν να τα μελετούσα για πρώτη φορά. Αναζητώ τη σύνδεση ανάμεσα στο χθες και το σήμερα, το ανθρώπινο μέσα στο ακαδημαϊκό, και τη γνώση που μπορεί να μεταφερθεί με τρόπο απλό, ακριβή και ζωντανό. Είτε πρόκειται για έναν αρχαίο πόλεμο είτε για ένα φαινόμενο της εποχής μας, στηρίζομαι πάντα σε πρωτογενές υλικό, πραγματικές πηγές και σοβαρή τεκμηρίωση. Θέλω κάθε κείμενο να αξίζει τον χρόνο του αναγνώστη — και τον δικό μου.
για άμεση κι έγκυρη ενημέρωση.
