Ο Άλχημιστής του 17ου αιώνα που έγραψε μια λίστα με τα όνειρα του για την ανθρωπότητα, τα μισά από αυτά πλέον τα έχουμε καταφέρει

Κάπου ανάμεσα στο μυστικισμό της αλχημείας και στα πρώτα βήματα της επιστήμης, ζούσε ο Ρόμπερτ Μπόιλ. Δεν ήταν ένας απλός μελετητής της ύλης. Ήταν ο άνθρωπος που θεμελίωσε την πειραματική χημεία. Αλλά εκείνο που λίγοι ξέρουν είναι ότι άφησε πίσω του μια λίστα με 24 επιθυμίες. Ένα σημείωμα γεμάτο θαύματα που θα ήθελε να δει να πραγματοποιούνται από την ανθρωπότητα. Και σχεδόν τα μισά, τα έχουμε καταφέρει.

Η λίστα αυτή γράφτηκε τον 17ο αιώνα, αλλά διαβάζεται σαν καταγραφή φουτουριστικής τεχνολογίας. Περιελάμβανε την παράταση της ζωής. Τη θεραπεία ασθενειών από απόσταση. Την αποτροπή της γήρανσης. Την πτήση. Την υποθαλάσσια αναπνοή χωρίς συσκευές. Τη μεταμόσχευση οργάνων. Τη μετάδοση σκέψης. Το «διαρκές φως» που δεν σβήνει ποτέ. Και κάτι ακόμα: τη δυνατότητα να μιλάς χωρίς να σε ακούν οι άλλοι.

Η πτήση είναι πλέον καθημερινότητα. Οι μεταμοσχεύσεις σώζουν ζωές. Τα εμφυτεύματα επιτρέπουν τη μετακίνηση σε παράλυτους. Υπάρχουν υποθαλάσσιες στολές και αναπνευστήρες που επιτρέπουν την παραμονή στον βυθό για ώρες. Ακόμα και η επικοινωνία χωρίς ήχο — τα SMS, τα social media, τα μηνύματα σκέψης μέσω τεχνητής νοημοσύνης — είναι πραγματικότητα. Η επιθυμία για διαρκές φως ίσως ικανοποιήθηκε από τις LED που καίνε για δεκαετίες.

Όμως δεν ήταν μόνο οι τεχνολογίες. Ο Μπόιλ πίστευε στην αναζήτηση ενός μέλλοντος πέρα από τον άνθρωπο του καιρού του. Δεν έβλεπε την επιστήμη σαν απλή μελέτη της φύσης, αλλά σαν πράξη λύτρωσης. Ήθελε έναν κόσμο που να μπορεί να θεραπεύσει, να πετάξει, να αγαπήσει περισσότερο — όχι έναν κόσμο πιο φτηνό ή πιο αποτελεσματικό.

Δεν πέτυχε όλα όσα φαντάστηκε. Αλλά πέτυχε το πιο δύσκολο: να δώσει στην επιστήμη σκοπό, πριν αυτή αποκτήσει δύναμη. Και έτσι, η λίστα του δεν είναι απλώς μια πρόβλεψη. Είναι μια υπενθύμιση. Ότι πολλά από τα σημερινά μας επιτεύγματα, κάποιος τα ευχήθηκε πριν αιώνες — με την καρδιά ενός αλχημιστή και το μυαλό ενός επιστήμονα.