Ο Έλληνας που ταξίδεψε για να γίνει δικηγόρος αλλά κατέληξε να γράφει τραγούδια για τη Μπαρντό και τον Γκενσμπούρ στο Παρίσι
Γιάννης Σπανός: ο άνθρωπος που πήγε να σπουδάσει νομικά και κατέληξε να αλλάξει για πάντα το ελληνικό τραγούδι, έχοντας ήδη γράψει για τα μεγαλύτερα αστέρια του Παρισιού.
Γεννήθηκε στο Κιάτο Κορινθίας το 1934 και το μέλλον του ήταν, υποτίθεται, ήδη γραμμένο: ο Γιάννης Σπανός θα γινόταν δικηγόρος, όπως ήθελε ο πατέρας του. Όμως το μόνο που ήθελε ο ίδιος ήταν να ακούει μουσική. Ζήτησε ένα ταξίδι για σπουδές στην Ευρώπη και εκεί, με μια απόφαση που άλλαξε τη ζωή του για πάντα, εγκαταστάθηκε στο Παρίσι.
Εκεί, στους μικρούς δρόμους της Μονμάρτης και στα καμπαρέ της Αριστερής Όχθης, ο άγνωστος τότε Έλληνας έπαιζε πιάνο για να επιβιώσει. Κι όμως, μέσα σε λίγα χρόνια, το όνομά του άρχισε να ακούγεται ανάμεσα σε μερικά από τα μεγαλύτερα αστέρια της γαλλικής μουσικής σκηνής.
Ο Σπανός έγραψε τραγούδια για τη θρυλική Μπριζίτ Μπαρντό, συνεργάστηκε με την αισθαντική Ζιλιέτ Γκρεκό και έπαιξε κομμάτια που ενέπνευσαν ακόμα και τον Σερζ Γκενσμπούρ. Όλοι τους ένιωσαν πως εκείνος ο Έλληνας είχε μια ακατέργαστη ευαισθησία που ταίριαζε απόλυτα με την ατμόσφαιρα του μεταπολεμικού Παρισιού.
Όταν γύρισε στην Ελλάδα, έφερε μαζί του κάτι που δεν υπήρχε πριν: έναν καινούριο ήχο. Ήταν ο πρώτος που εισήγαγε το “Νέο Κύμα” στο ελληνικό τραγούδι, έναν συνδυασμό λόγιας μελωδίας και απλότητας που έγραψε ιστορία στη δισκογραφία.
Στην Ελλάδα, ο Σπανός υπέγραψε τραγούδια που σημάδεψαν εποχές: “Μια αγάπη για το καλοκαίρι” με την Καίτη Χωματά, “Οδός Αριστοτέλους” με τη Χάρις Αλεξίου, “Σπασμένο καράβι” με τον Κώστα Καράλη, “Μια φορά θυμάμαι” με την Αρλέτα. Η λίστα είναι τεράστια: Βίκυ Μοσχολιού, Γιάννης Πουλόπουλος, Δήμητρα Γαλάνη, Γιώργος Νταλάρας, Μανώλης Μητσιάς, Ελένη Δήμου – όλοι τραγούδησαν λόγια και νότες του.
Δεν ήταν μόνο τραγουδοποιός. Ήταν και μελοποιός σπουδαίων ποιητών: Καβάφη, Βιζυηνού, Παπαδιαμάντη, Καρυωτάκη, Πολυδούρη. Ο Σπανός δεν έγραφε απλώς τραγούδια· έκτιζε έναν μουσικό κόσμο όπου η ποίηση συναντούσε την καθημερινότητα.
Το 1971 βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης για τη μουσική του στην ταινία “Εκείνο το καλοκαίρι”. Μέχρι το τέλος της ζωής του, το 2019, είχε στο ενεργητικό του 142 δίσκους και αμέτρητες συνεργασίες.
Πέθανε ήσυχα στο Κιάτο, στο πατρικό του σπίτι. Ένας μουσικός που ξεκίνησε για δικηγόρος και κατέληξε να αφήσει ανεξίτηλο αποτύπωμα τόσο στο Παρίσι όσο και στην ελληνική ψυχή.
Γρηγόρης Κεντητός
Γράφω για πράγματα που με συναρπάζουν, αλλά φροντίζω πάντα να τα ερευνώ σαν να τα μελετούσα για πρώτη φορά. Αναζητώ τη σύνδεση ανάμεσα στο χθες και το σήμερα, το ανθρώπινο μέσα στο ακαδημαϊκό, και τη γνώση που μπορεί να μεταφερθεί με τρόπο απλό, ακριβή και ζωντανό. Είτε πρόκειται για έναν αρχαίο πόλεμο είτε για ένα φαινόμενο της εποχής μας, στηρίζομαι πάντα σε πρωτογενές υλικό, πραγματικές πηγές και σοβαρή τεκμηρίωση. Θέλω κάθε κείμενο να αξίζει τον χρόνο του αναγνώστη — και τον δικό μου.
για άμεση κι έγκυρη ενημέρωση.
