Το ελληνικό πλοίο που ελίχθηκε σαν ξίφος, διέλυσε τα θωρηκτά του Σουλτάνου και έγραψε τη μεγαλύτερη νίκη του Πολεμικού μας Ναυτικού

Ξημέρωνε 3 Δεκεμβρίου 1912. Οι σημαδούρες στη θάλασσα του Αιγαίου έμεναν ακίνητες. Ο ορίζοντας ήσυχος. Μέχρι που εμφανίστηκαν τα πρώτα σύννεφα καπνού από τα Δαρδανέλια. Οι Οθωμανοί έβγαιναν επιτέλους στα ανοιχτά. Στην άλλη άκρη, περίμενε ένα ελληνικό πλοίο που δεν έμοιαζε με κανένα άλλο. Ονομάζονταν «Αβέρωφ». Και ετοιμαζόταν να κάνει κάτι αδιανόητο.

Ο ελληνικός στόλος είχε πάρει το Αιγαίο. Λήμνος, Χίος, Μυτιλήνη, Θάσος, Σαμοθράκη. Ένα-ένα τα νησιά απελευθερώνονταν. Ο Κουντουριώτης προκαλούσε τους Τούρκους ανοιχτά: «Καταλάβαμε Τένεδον. Αν θέλετε, σας στέλνουμε κάρβουνο.» Η ειρωνεία ήταν καθαρός πόλεμος. Η απάντηση ήρθε ένα πρωινό, με τον τουρκικό στόλο να ανοίγει πυρ.

Στις 9 το πρωί, δύο στοίχοι από πλοία κοιτάζονταν στα μάτια. Από τη μια τα τουρκικά θωρηκτά με βαριά πυροβόλα και την κάλυψη των φρουρίων. Από την άλλη, τα ελληνικά θωρηκτά και ανάμεσά τους ο «Αβέρωφ» — ένα πλοίο διαφορετικής εποχής, ταχύτερο, ευέλικτο, κατασκευασμένο για επιθέσεις που μοιάζουν με αστραπές.

Ο Παύλος Κουντουριώτης σηκώνει τη σημαία Ζ. Το υπόλοιπο πλήρωμα βλέπει κάτι αδιανόητο: ο «Αβέρωφ» φεύγει μόνος του από τη γραμμή. Δεν είναι απόδραση. Είναι κίνηση επίθεσης. Ο ναύαρχος επιχειρεί έναν ελιγμό που μόνο οι Ιάπωνες είχαν ξανακάνει — τον «Ταύ». Θα κόψει την πορεία του εχθρού σαν ξίφος. Και θα τον κυκλώσει μόνος του.

Το πλοίο ανεβάζει ταχύτητα στους 21 κόμβους. Τα τουρκικά πυρά πέφτουν βροχή, από τρία θωρηκτά και από τα πυροβόλα της ακτής. Αλλά ο «Αβέρωφ» δεν σταματά. Γλιστρά μπροστά τους και αρχίζει να ρίχνει με όλα του τα πυροβόλα, από πρύμνη και πλώρη. Η ναυαρχίδα των Οθωμανών, το Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα, δέχεται καίρια πλήγματα στους λέβητες και στην πρύμνη.

Μέσα σε λιγότερο από μία ώρα, ο τουρκικός στόλος έχει διαλυθεί. Ο «Αβέρωφ» έχει περάσει ξυστά από τα φρούρια του Ελλήσποντου. Η σημαία του ανεμίζει μέσα στα καπνισμένα νερά. Οι Οθωμανοί, τυφλωμένοι από τον ελιγμό, στρίβουν να επιστρέψουν στα Στενά. Οι σχηματισμοί τους έχουν σπάσει. Κανείς δεν ξέρει ποιος προηγείται και ποιος ακολουθεί.

Στο Πολεμικό Μουσείο φυλάσσεται σήμερα ένα θραύσμα από τουρκικό βλήμα που βρήκε τον «Αβέρωφ». Ένα από τα λίγα που τον πέτυχαν. Ο Κουντουριώτης ρίχνει 127 βολές. Θα μπορούσε τετραπλάσιες. Κι όμως, αυτό φτάνει για να σταματήσει μια ναυτική δύναμη που είχε μείνει για χρόνια άθικτη στα Στενά. Από εδώ και πέρα, δεν θα ξανατολμήσει έξοδο.

Ο Ραμίζ Μπέης απολογείται αργότερα στο δικαστήριο. Λέει: «Αν δεν έστρεφα, θα μας εξαφάνιζαν.» Και είχε δίκιο. Ο ελληνικός στόλος, χάρη στον ελιγμό ενός πλοίου, έκλεισε την Οθωμανική Αυτοκρατορία μέσα στο φρούριο της. Η ναυμαχία της Έλλης έκρινε την κυριαρχία στο Αιγαίο. Από κει και πέρα, η θάλασσα ανήκε στην Ελλάδα.

Ο βασιλιάς Γεώργιος του έστειλε τηλεγράφημα με σύσταση για «σύνεση». Ο Κουντουριώτης δεν απάντησε ποτέ. Γιατί ήξερε κάτι που κανείς δεν είχε τολμήσει να κάνει: όταν έχεις πίστη, εμπειρία και ένα πλοίο που κόβει τη θάλασσα σαν λεπίδα, δεν περιμένεις. Επιτίθεσαι πρώτος. Και γράφεις ιστορία.