Γιατί τα κάλαντα της πρωτοχρονιάς είναι ασυνάρτητα; Τα κρυφά ερωτικά μηνύματα (Video)

Τα πρωτοχρονιάτικα κάλαντα κουβαλούν μια γοητευτική παράδοση, όπου οι στίχοι τους δεν λειτουργούσαν μόνο ως ευχές για καλή χρονιά, αλλά και ως κρυφά μηνύματα αγάπης που ταξίδευαν από στόμα σε στόμα. Από παλιά υπήρχε η συνήθεια να αναμειγνύονται φαινομενικά ασύνδετες φράσεις, τις οποίες μόνο οι μυημένοι μπορούσαν να κατανοήσουν. Σε ορισμένες περιοχές, οι νεαροί τραγουδιστές πρόσθεταν ρομαντικά λόγια μέσα στις καθιερωμένες ευχές, ελπίζοντας πως η κοπέλα του σπιτιού θα παρατηρούσε τα υπονοούμενα και θα ανταποκρινόταν. Αυτό το κόλπο λεγόταν αλλιώς “τσακίσματα” ή “γυρίσματα” και παρουσίαζε ένα είδος κρυπτογραφημένου φλερτ.

Πολλές ακατανόητες φράσεις, όπως “βαστάει χαρτί και καλαμάρι”, θεωρούνται επιβιώσεις αυτών των μυστικών ερωτικών δηλώσεων. Άλλοτε το μελάνι (“καλαμάρι”) συμβόλιζε τη γραφή της μοίρας ή τον τρόπο που ο ερωτευμένος έγραφε κρυφά τα αισθήματά του. Σε ορισμένες παραλλαγές αναφέρεται πως το “χαρτί” μιλάει, υποδηλώνοντας έναν εκμυστηρευτικό διάλογο με την αγαπημένη. Ακόμη και οι αναφορές σε διάφορα γλυκίσματα ή φρούτα έκρυβαν υπονοούμενα: μιλούσαν, για παράδειγμα, για “ζαχαροκαντιοζυμωτή” για να περιγράψουν μια γυναίκα τόσο γλυκιά όσο το ίδιο το ζαχαρωτό.

Σε αρκετούς τόπους υπήρχαν και έντονες διαφοροποιήσεις, καθώς τα κάλαντα εμπλουτίζονταν με νέους στίχους ανάλογα με τα έθιμα και τις περιστάσεις. Γι’ αυτό, σε ορισμένα μέρη ο “Άγιος Βασίλης” ταυτίζεται με τοπικούς προστάτες ή ακόμα και δυτικές μορφές, προκαλώντας περαιτέρω ανακάτεμα στίχων. Παρότι σήμερα πολλές φράσεις φαίνονται ασυνάρτητες, κάποτε αποδείκνυαν το πώς οι άνθρωποι επιδίωκαν να επικοινωνήσουν προσωπικά μηνύματα κάτω από τη σκιά των κοινωνικών συμβάσεων. Με τις αλλεπάλληλες προφορικές μεταδόσεις, τα ερωτικά στοιχεία μπορεί να χάθηκαν ή να διαστρεβλώθηκαν, ωστόσο η παράδοση των κρυφών νοημάτων παραμένει μια από τις πιο ρομαντικές και συναρπαστικές πλευρές των εορταστικών τραγουδιών. Έτσι, τα πρωτοχρονιάτικα κάλαντα δεν είναι απλώς ευχές, αλλά ένα ταξίδι στο παρελθόν, όπου το φλερτ και η γιορτή πορεύονταν χέρι χέρι.

Δείτε το video

@franceska.kolyva Κάλαντα ασυνάρτητα! #fyp #xmad ♬ Santa Claus is Coming to Town – Frank Sinatra