Στην Ιταλία υπάρχει ένα φρούριο φτιαγμένο πριν από τους Ρωμαίους με τεράστιες πέτρες. Κάποιοι λένε ότι το έχτισαν οι Πελασγοί

Στην περιοχή του αρχαίου Λατίου, νοτιοανατολικά της Ρώμης, στέκει μια ακρόπολη που δεν μοιάζει με καμία άλλη. Η πόλη λέγεται Αλάτρι και στην καρδιά της βρίσκεται ένα φρούριο χτισμένο με πέτρες τόσο μεγάλες, που θα χρειάζονταν γερανοί για να σηκωθούν. Κι όμως, αυτές οι πέτρες τοποθετήθηκαν με τέτοια ακρίβεια, που δεν χωρά ανάμεσά τους ούτε μια λεπίδα ξυραφιού.

Η τεχνική ονομάζεται «πολυγωνική τοιχοποιία». Δεν χρησιμοποιεί λάσπη ή τσιμέντο. Μόνο πέτρα πάνω σε πέτρα, τέλεια λαξευμένη, με σχήματα ακανόνιστα αλλά απόλυτα συμβατά. Ό,τι μοιάζει χαώδες, είναι στην πραγματικότητα γεωμετρικά απόλυτο. Και το πιο περίεργο; Κανείς δεν ξέρει ποιος την εφηύρε.

Οι Ρωμαίοι, γνωστοί για την αρχιτεκτονική τους, όταν συνάντησαν αυτά τα τείχη, δεν τα διέλυσαν. Τα σεβάστηκαν. Τα ενσωμάτωσαν. Κι αυτό, γιατί ήξεραν ότι ήταν εκεί πολύ πριν απ’ αυτούς. Το ίδιο συνέβη και με τις άλλες «κυκλώπειες» οχυρώσεις της περιοχής, όπως στη Φερεντίνο, την Άνιγκια και τη Σέγκνι. Ήταν έργα ενός πολιτισμού που είχε ήδη εξαφανιστεί.

Ορισμένοι αρχαιολόγοι τα αποδίδουν στους Ετρούσκους ή στους Βολσκούς. Άλλοι, πιο τολμηροί, μιλούν για τους Πελασγούς. Έναν λαό που οι αρχαίοι Έλληνες αποκαλούσαν «προελληνικό» και σχεδόν μυθικό. Λέγεται πως οι Πελασγοί ταξίδευαν και αποίκιζαν περιοχές του Αιγαίου, της Ηπείρου, της Μικράς Ασίας και —κατά κάποιους— ακόμη και της Ιταλίας.

Στην περίπτωση της Αλάτρι, η θεωρία αυτή δεν είναι επιβεβαιωμένη, αλλά επιμένει να επανέρχεται. Η ακρόπολη έχει ένα γεωμετρικό σχέδιο σχεδόν τελετουργικό. Οι πύλες της έχουν συγκεκριμένο προσανατολισμό. Τοποθετήθηκε πάνω σε λόφο και είναι φτιαγμένη σαν τέλειο τραπέζιο, με πύργους στις τέσσερις γωνίες. Σαν να σχεδιάστηκε όχι απλώς για άμυνα, αλλά για κάτι πιο μεγάλο.

Το συγκρότημα θυμίζει σε πολλά τις Μυκήνες και την Τίρυνθα. Ίσως όχι στην αισθητική, αλλά στην αίσθηση μεγαλείου και σιωπηλής τεχνογνωσίας. Καμία επιγραφή, καμία εξήγηση. Μόνο πέτρα. Αιώνια, σιωπηλή, ασήκωτη.

Οι κάτοικοι της Αλάτρι ακόμα λένε ιστορίες για το ποιοι το έχτισαν. Άλλοι μιλούν για τιτάνες, άλλοι για αρχαίους θεούς. Οι πιο ρεαλιστές λένε ότι ήταν οι πρώτοι Ιταλοί, πριν καν υπάρξει η Ιταλία. Και οι ρομαντικοί; Οι ρομαντικοί επιμένουν: ήταν οι Πελασγοί. Αυτοί που πέρασαν κάποτε απ’ την Ελλάδα και άφησαν πίσω τους πέτρα — και ερωτήματα.