Το πείραμα που έδειξε πως η λύση για τα χαρακώματα δεν ήταν οι στρατιώτες

Το ημερολόγιο έγραφε 9 Δεκεμβρίου 1915. Στο πεδίο του Σουέν, ενός σφαγιασμένου από τις μάχες χωριού της βορειοανατολικής Γαλλίας, οι στρατηγοί δεν περίμεναν έναν ακόμα θάνατο, αλλά κάτι εντελώς διαφορετικό: την επίδειξη ενός μικρού, παράξενου μηχανήματος. Ήταν η πρώτη φορά που ο κόσμος θα έβλεπε πώς η τεχνολογία θα μπορούσε να αντικαταστήσει τα γυμνά κορμιά των στρατιωτών στη φρίκη των χαρακωμάτων.

Το πείραμα έγινε με το Baby Holt, μια ερπυστριοφόρα μηχανή αμερικανικής κατασκευής. Οι Γάλλοι την είχαν αγοράσει για να κόβει συρματοπλέγματα στο πεδίο της μάχης, αλλά ο μηχανικός Μπριγιέ από την εταιρεία Schneider είδε σε αυτή κάτι παραπάνω: την ιδέα του άρματος μάχης. Ήδη από τον Μάιο είχαν αρχίσει πειράματα στις εγκαταστάσεις της εταιρείας, αλλά στο Σουέν, με την παρουσία του ίδιου του στρατηγού Πετέν, θα γινόταν η αποφασιστική δοκιμή.

Το πεδίο δεν ήταν ένα οποιοδήποτε μέρος. Ήταν γεμάτο λάσπη, κρατήρες από οβίδες, χαρακώματα και σπασμένα δέντρα. Ήταν ένα ρεαλιστικό κομμάτι από την Κόλαση του Α Παγκοσμίου Πολέμου. Το Baby Holt προχώρησε. Ανέβηκε σε κράσπεδα, κύλησε πάνω από λάκκους, κατάπιε τη λάσπη και συνέχισε. Δεν δίστασε μπροστά σε τίποτα, μέχρι που έφτασε στο κρίσιμο σημείο: ένα αυθεντικό γερμανικό χαράκωμα.

Εκεί, το όχημα σταμάτησε. Το μήκος του δεν αρκούσε για να γεφυρώσει το κενό. Ενώ μπορούσε να περάσει τρύπες ενός μέτρου, στα 1,20 μέτρα δυσκολευόταν. Η Γαλλική Στρατιωτική Επιτροπή που το παρατηρούσε κατέγραψε ότι το όχημα μπορούσε να περάσει μόνο αν το χαράκωμα είχε προετοιμαστεί εκ των προτέρων. Και παρότι αυτό ήταν απογοητευτικό, το υπόλοιπο θέαμα ήταν τόσο εντυπωσιακό που άνοιξε τον δρόμο.

Μέσα από αυτό το πείραμα, γεννήθηκε η ιδέα του γαλλικού άρματος. Όχι με τον μικρό Baby Holt, αλλά με ένα μακρύτερο, ισχυρότερο, οπλισμένο μηχάνημα. Από εκεί προέκυψαν δύο από τα πρώτα άρματα μάχης στην ιστορία: το Schneider CA1 και το Saint-Chamond. Μηχανές που μπορούσαν να ανοίξουν δρόμο μέσα από τα χαρακώματα, καταργώντας το αδιέξοδο των στατικών πολέμων.

Το πείραμα του Σουέν ήταν μια στιγμή-κλειδί. Δεν ήταν ένας θρίαμβος του πολέμου. Ήταν μια ήσυχη επανάσταση, που έδειξε ότι για να επιβιώσει ο στρατιώτης, δεν έπρεπε να στείλεις άλλους στρατιώτες. Έπρεπε να στείλεις μηχανές. Και για πρώτη φορά, το μέλλον δεν φαινόταν σαν μια μάζα από λάσπη και αίμα, αλλά σαν κάτι που μπορούσε να περάσει πάνω από τα χαρακώματα και να συνεχίσει.