Έγινε Πάπας στα 80 του, διόρισε όλους τους συγγενείς του σε παχυλές θέσεις, ξόδεψε την περιουσία της Εκκλησίας και πέθανε μέσα στην πανδημία

Το κονκλάβιο είχε ανάγκη από ηρεμία. Η Ευρώπη φλεγόταν, η Γαλλία ήθελε τον δικό της Πάπα και οι αυτοκρατορίες έκαναν παζάρια. Ο Αλέξανδρος Η΄ ήταν γέρος, ήσυχος και πρόθυμος να τα έχει καλά με όλους. Ήταν 80 χρονών όταν τον εξέλεξαν. Ήξεραν ότι δεν θα ζήσει πολύ. Δεν ήξεραν όμως πόσο ακριβά θα τους στοίχιζε.

Το πραγματικό του όνομα ήταν Πιέτρο Οττομπόνι, από την αριστοκρατία της Βενετίας. Είχε περάσει όλη του τη ζωή στους διαδρόμους της Ρώμης, μελετώντας εκκλησιαστικό δίκαιο και φιλοτεχνώντας το χαμόγελο του τέλειου διπλωμάτη. Είχε επιβιώσει από τους γάμους των Μεδίκων, τις παρασκηνιακές ίντριγκες και τις μεταμορφώσεις της Παπικής πολιτικής. Όταν του φόρεσαν την τιάρα το 1689, η Ρώμη περίμενε λίγη σταθερότητα. Αυτό που πήρε ήταν νεποτισμός χωρίς φρένα.

Μέσα στους πρώτους μήνες, ο Αλέξανδρος Η΄ έχρισε τον 22χρονο ανιψιό του καρδινάλιο και αντικαγκελάριο της Εκκλησίας. Άλλος ανιψιός έγινε δούκας. Άλλος στρατηγός. Άλλος επίσκοπος. Οι Οττομπόνι γέμισαν τα παπικά παλάτια με μετάξι, αξιώματα και συμβόλαια. Και μαζί τους, η χλιδή. Ο πάπας αγόρασε ολόκληρη τη βιβλιοθήκη της πρώην βασίλισσας της Σουηδίας. Χρηματοδότησε τον πόλεμο των Βενετών κατά των Τούρκων. Έστειλε στρατό, γαλέρες, χρυσό. Ξόδεψε, έταξε, υποσχέθηκε.

Και τότε ήρθε η πληγή. Πανδημία από τη Νάπολη άρχισε να σαρώνει την Ιταλία. Μέσα στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου, ο Αλέξανδρος άρχισε να παραλύει. Λένε ότι έπαθε εγκεφαλικό, άλλοι πως κόλλησε πανούκλα. Στο τέλος δεν μπορούσε να κινηθεί, ούτε να μιλήσει. Στις 30 Ιανουαρίου 1691 κάλεσε 12 καρδιναλίους γύρω του. Δεν πρόλαβε να τους αφήσει τίποτα. Πέθανε δυο μέρες μετά, στις 4 το απόγευμα, την ώρα που η Ρώμη μύριζε θάνατο.

Είχε προλάβει να ξοδέψει σχεδόν ό,τι είχε αποταμιεύσει ο προκάτοχός του. Ο επόμενος Πάπας έκοψε όλα τα αξιώματα, έβαλε πλαφόν στα έξοδα κηδείας και προσπάθησε να μαζέψει τα ερείπια. Αλλά η κηδεία του Αλεξάνδρου Η΄ έγινε θρύλος. Ο ανιψιός του παρήγγειλε έναν τάφο υπερπαραγωγή: μπρούντζινα αγάλματα, ανάγλυφα, ενετικές επιγραφές. Ένα μνημείο νεποτισμού και βενετσιάνικης δόξας. Για έναν Πάπα που τα έδωσε όλα. Σε λάθος ανθρώπους.