Γιατί οι Γάλλοι λένε ότι η επόμενη Δευτέρα είναι σε 8 μέρες, ενώ για εμάς είναι σε 7;
Οι Γάλλοι μετράνε και τη σημερινή μέρα. Εμείς όχι. Γι’ αυτό η ίδια φράση σημαίνει άλλη ημερομηνία.
Στην Ελλάδα, αν σήμερα είναι Δευτέρα και πεις «σε επτά μέρες», όλοι καταλαβαίνουν: εννοείς την επόμενη Δευτέρα. Αν πεις «σε οχτώ μέρες», εννοείς την Τρίτη, γιατί ξεκινάς να μετράς από αύριο, όχι από σήμερα. Αυτό το σύστημα λέγεται exclusive counting – μετράς δηλαδή μόνο τις μέρες μετά από τη σημερινή.
Στις γλώσσες όπως τα γαλλικά και τα ιταλικά, τα πράγματα λειτουργούν αλλιώς. Αν σήμερα είναι Δευτέρα και κάποιος πει «lundi en huit jours», εννοεί την επόμενη Δευτέρα. Γιατί; Επειδή μετράει και τη σημερινή Δευτέρα μέσα στο σύνολο. Έτσι: Δευτέρα (1), Τρίτη (2), Τετάρτη (3), … μέχρι την επόμενη Δευτέρα (8). Αυτό λέγεται inclusive counting.
Η ίδια διαφορά φαίνεται και στις δύο εβδομάδες. Στα ελληνικά λες «σε 14 μέρες» και εννοείς την ίδια μέρα της μεθεπόμενης εβδομάδας. Οι Γάλλοι θα πουν «quinze jours» – δηλαδή 15 μέρες, γιατί μετράνε και τη σημερινή. Όχι λάθος. Απλώς άλλη παράδοση.
Η ρίζα αυτής της διαφοράς βρίσκεται στη ρωμαϊκή αρίθμηση. Οι Ρωμαίοι είχαν το σύστημα των nundinae, δηλαδή 8ήμερες περιόδους που περιλάμβαναν και την αφετηρία και τον προορισμό. Αυτό το ημερολογιακό ίχνος έμεινε στη γλώσσα τους – και από εκεί, πέρασε στις λατινογενείς.
Αυτό δεν είναι θεωρία. Έχουν υπάρξει παρεξηγήσεις ακόμα και σε διπλωματικές συμφωνίες, συμβόλαια, ακόμα και ραντεβού. Ένας Άγγλος που ακούει «in 8 days» θα πάει Τρίτη. Ένας Γάλλος στο ίδιο άκουσμα θα πάει Δευτέρα. Και το ραντεβού… θα χαθεί.
Στο τέλος, το ερώτημα δεν είναι αν ξέρεις μέτρηση. Είναι από πού ξεκινάς να μετράς. Κι αυτό αλλάζει όχι μόνο τον αριθμό, αλλά και την ίδια τη μέρα.