EXTRATIME

Ήξερες ποιο είναι το Σωκρατικό πρόβλημα;

Ο Σωκράτης δεν έγραψε ποτέ τίποτα, αλλά η σκέψη του άλλαξε τον κόσμο. Το «Σωκρατικό πρόβλημα» είναι η δυσκολία να ξεχωρίσουμε τι πραγματικά πίστευε και δίδασκε από όσα του αποδόθηκαν αργότερα.
Ήξερες ποιο είναι το Σωκρατικό πρόβλημα;

Ο Σωκράτης θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους όλων των εποχών. Η σκέψη του επηρέασε βαθιά τη δυτική φιλοσοφία, η διδασκαλία του διαμόρφωσε γενιές στοχαστών και η μέθοδος του διαλόγου που ανέπτυξε παραμένει θεμελιώδης στον τρόπο που προσεγγίζουμε την αλήθεια. Ωστόσο, υπάρχει ένα πρόβλημα: δεν άφησε πίσω του ούτε μια γραπτή λέξη. Ό,τι γνωρίζουμε για αυτόν προέρχεται αποκλειστικά από τις καταγραφές άλλων, κυρίως του Πλάτωνα, του Ξενοφώντα, του Αριστοτέλη και του Αριστοφάνη. Αυτή η απουσία πρωτογενών πηγών δημιουργεί ένα τεράστιο ερώτημα: ποιος ήταν πραγματικά ο Σωκράτης και ποια από όσα του αποδίδονται ανήκουν όντως σε αυτόν; Αυτό είναι το «Σωκρατικό πρόβλημα».

Ο Πλάτωνας, ο πιο διάσημος μαθητής του Σωκράτη, είναι η βασική μας πηγή για τη φιλοσοφία του. Στους διαλόγους του, ο Σωκράτης εμφανίζεται ως ο κεντρικός ήρωας, ο άνθρωπος που αμφισβητεί τα πάντα, που αναζητά την αλήθεια μέσα από ερωτήσεις, που δεν δίνει ποτέ έτοιμες απαντήσεις αλλά οδηγεί τους συνομιλητές του στη γνώση μέσω της διαλεκτικής. Όμως, οι διάλογοι του Πλάτωνα δεν είναι απλές καταγραφές συζητήσεων. Είναι λογοτεχνικά και φιλοσοφικά έργα που αντανακλούν τη σκέψη του ίδιου του Πλάτωνα. Έτσι, είναι δύσκολο να ξεχωρίσουμε ποια στοιχεία των διαλόγων ανήκουν στον ιστορικό Σωκράτη και ποια είναι μεταγενέστερες ιδέες του Πλάτωνα.

Ο Ξενοφώντας, ένας άλλος μαθητής του Σωκράτη, δίνει μια πιο απλή και προσγειωμένη εικόνα του φιλοσόφου. Στα έργα του, ο Σωκράτης δεν είναι ένας μεγαλοφυής αναζητητής της αλήθειας, αλλά περισσότερο ένας ηθικοπλαστικός δάσκαλος, που ενδιαφέρεται για την καθημερινή ζωή και τις πρακτικές αρετές. Πολλοί θεωρούν ότι ο Ξενοφώντας προσπαθούσε να προστατεύσει τη μνήμη του Σωκράτη από την κατηγορία ότι διαφθείρει τη νεολαία, αποδίδοντάς του μια πιο συμβατική και λιγότερο ριζοσπαστική προσωπικότητα.

Ο Αριστοτέλης, αν και δεν γνώρισε τον Σωκράτη, μελετά και αναλύει τη φιλοσοφία του πιο ψυχρά. Είναι ο πρώτος που παρατηρεί ότι ίσως να μην μπορούμε ποτέ να γνωρίζουμε με ακρίβεια τι πίστευε και δίδασκε ο ίδιος ο Σωκράτης. Είναι πιθανό ότι ο Πλάτωνας, ιδιαίτερα στα μεταγενέστερα έργα του, δεν αποτύπωνε πλέον τον ιστορικό Σωκράτη, αλλά χρησιμοποιούσε το όνομά του ως όχημα για να εκφράσει τις δικές του φιλοσοφικές ιδέες.

Ακόμα πιο περίπλοκη είναι η εικόνα του Σωκράτη μέσα από τα μάτια του Αριστοφάνη. Ο κωμικός συγγραφέας τον παρουσιάζει στο έργο του «Νεφέλες» ως έναν γελοίο, ματαιόδοξο σοφιστή που αποπροσανατολίζει τους νέους με παράλογες θεωρίες. Ήταν αυτή η πραγματική εικόνα του ή απλώς μια σάτιρα που βασιζόταν σε κοινωνικές προκαταλήψεις της εποχής;

Εγγραφείτε στα Σελίδα του του Sportime στην πλατφόρμα των Google news για άμεση κι έγκυρη ενημέρωση.
Κοινωνία: Η Θεία Λειτουργία «μιλά» και στη νοηματική: Μια πράξη αγάπης και σεβασμού

Η Θεία Λειτουργία «μιλά» και στη νοηματική: Μια πράξη αγάπης και σεβασμού

Ο πατήρ Ιωάννης Καραμούζης διακονεί το Ευαγγέλιο με τρόπο μοναδικό: αποδίδει τη Θεία Λειτουργία και το θείο μήνυμα στη νοηματική γλώσσα, για ανθρώπους με προβλήματα ακοής. Με πίστη, εκπαίδευση και, κυρίως, βαθιά αγάπη για τον συνάνθρωπο, προσφέρει μια πολύτιμη γέφυρα επικοινωνίας.

Κοινωνία
Κοινωνία: Διπλωματία – φιάσκο στη Λιβύη με τον Γεραπετρίτη να μην κερδίζει τίποτα χειροπιαστό ενώ η Κρήτη «βουλιάζει» από λαθρομετανάστες

Διπλωματία – φιάσκο στη Λιβύη με τον Γεραπετρίτη να μην κερδίζει τίποτα χειροπιαστό ενώ η Κρήτη «βουλιάζει» από λαθρομετανάστες

Σκούρα τα πράγματα στις διμερείς επαφές με Λιβύη - «Σουρωτήρι» η Κρήτη παρά τις φρεγάτες που υποτίθεται θα απέτρεπαν τις ροές μεταναστών

Κοινωνία
Κοινωνία: Μαρία Καρυστιανού: Κατέθεσε τη «φωνή του λαού» στη Βουλή με το ψήφισμα 1,3 εκατ. υπογραφών – «Η ατιμωρησία δεν συνάδει με τη Δημοκρατία»

Μαρία Καρυστιανού: Κατέθεσε τη «φωνή του λαού» στη Βουλή με το ψήφισμα 1,3 εκατ. υπογραφών – «Η ατιμωρησία δεν συνάδει με τη Δημοκρατία»

Η Μαρία Καρυστιανού μετέφερε το μαζικό αίτημα των πολιτών να πάψει το καθεστώς ατιμωρησίας, την ίδια μέρα που ο Κώστας Αχ. Καραμανλής παρακάμπτει προκλητικά την Προανακριτική

Κοινωνία
ExtraTime: Αυτό είναι το πιο επικίνδυνο κουνούπι στον κόσμο, ευθύνεται για 600.000 θανάτους τον χρόνο

Αυτό είναι το πιο επικίνδυνο κουνούπι στον κόσμο, ευθύνεται για 600.000 θανάτους τον χρόνο

Το πιο επικίνδυνο κουνούπι

ExtraTime
ExtraTime: Σαν σήμερα έφυγε ένας θρυλικός ποδοσφαιριστής, εφάμιλλος των Πελέ, Μαραντόνα και Μέσι

Σαν σήμερα έφυγε ένας θρυλικός ποδοσφαιριστής, εφάμιλλος των Πελέ, Μαραντόνα και Μέσι

(VIDEO) Κατά πολλούς ο καλύτερος ποδοσφαιριστής όλων των εποχών. 

ExtraTime
ExtraTime: Ο Έλληνας βασιλιάς που έμεινε στον θρόνο σε όλη του τη ζωή, κυβέρνησε για 75 χρόνια

Ο Έλληνας βασιλιάς που έμεινε στον θρόνο σε όλη του τη ζωή, κυβέρνησε για 75 χρόνια

Ο Έλληνας βασιλιάς που έμεινε στον θρόνο για πολλά χρόνια

ExtraTime
ExtraTime: Γιατί δεν κατεδαφίζονται τα επικίνδυνα ετοιμόρροπα κτίρια

Γιατί δεν κατεδαφίζονται τα επικίνδυνα ετοιμόρροπα κτίρια

Παρά το γεγονός ότι χιλιάδες κτίρια στην Αθήνα είναι εγκαταλελειμμένα και χαρακτηρίζονται ως επικίνδυνα, η διαδικασία κατεδάφισης αποδεικνύεται εξαιρετικά πολύπλοκη και χρονοβόρα, με αποτέλεσμα να παραμένουν για δεκαετίες μέσα στον ιστό της πόλης.

ExtraTime
Κοινωνία: Τα μη κρατικά πανεπιστήμια και οι σπουδές στην Ευρώπη

Τα μη κρατικά πανεπιστήμια και οι σπουδές στην Ευρώπη

Η ίδρυση των πρώτων μη κρατικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα είναι γεγονός, ενώ αυξάνεται το ενδιαφέρον για σπουδές στο εξωτερικό.

Κοινωνία
Ατζέντα: Εορτολόγιο Δευτέρα 7 Ιουλίου: Ποιοι γιορτάζουν σήμερα!

Εορτολόγιο Δευτέρα 7 Ιουλίου: Ποιοι γιορτάζουν σήμερα!

Σήμερα, Δευτέρα 7 Ιουλίου η εκκλησία γιορτάζει μεταξύ άλλων τη μνήμη της Αγίας Κυριακής της Μεγαλομάρτυρος.

Ατζέντα