EXTRATIME

Ήξερες τι σημαίνει η λέξη πασατέμπος;

Δεν ήταν απλώς σπόρια. Ήταν ο ήχος του καλοκαιριού, η ιεροτελεστία του θερινού σινεμά, και μια λέξη που κουβαλάει τον χρόνο μέσα της.
Ήξερες τι σημαίνει η λέξη πασατέμπος;

Δεν ήταν φαγητό. Ήταν συνήθεια. Ήταν ρυθμός. Ήταν ο ήχος που ακουγόταν συγχρονισμένος στις εξέδρες του γηπέδου, στις πλατείες με τα σιδερένια παγκάκια και στις πρώτες σειρές των θερινών σινεμά. Το «κρακ» του κολοκυθόσπορου που έσπαγε με τα δόντια και το φτύσιμο του φλοιού στο πλάι ήταν ένα ιερό τελετουργικό. Όχι από πείνα — από χρόνο.

Η λέξη «πασατέμπος» δεν έχει ελληνικές ρίζες. Έρχεται από την ιταλική έκφραση passa tempo, που σημαίνει «πέρασε η ώρα». Από εκεί και πέρα όλα έγιναν μόνοι μας: πήραμε την ξένη φράση, τη στρογγυλέψαμε, της δώσαμε νέα ζωή και την κάναμε λέξη. Και τη λέξη την κάναμε πράξη. Ο πασατέμπος έγινε ο πιο λαϊκός τρόπος για να σκοτώσεις την πλήξη, να γεμίσεις τα χέρια σου και να αφήσεις τον χρόνο να κυλήσει, όπως οι σπόροι μέσα στο σακουλάκι.

Σε θερινά σινεμά της δεκαετίας του ’60 και του ’70, πριν το ποπ κορν καταλάβει τα πάντα, ο πασατέμπος ήταν βασιλιάς. Δεν ήταν απλώς σνακ· ήταν μέρος της ατμόσφαιρας. Η μάνα κρατούσε τη σακούλα, τα παιδιά έπαιρναν έναν-έναν τους σπόρους, ο πατέρας κοιτούσε την οθόνη με τα μάτια να γυαλίζουν — και όλοι μαζί μάσαγαν, ρουφούσαν τον ήχο της νύχτας, έφτυναν τα τσόφλια με τρόπο μελετημένο. Ούτε γρήγορα ούτε αδιάκριτα. Σαν τελετουργία.

Κανείς δεν μετρούσε θερμίδες. Κανείς δεν ανησυχούσε για το αλάτι. Ο πασατέμπος δεν ήταν φαγητό. Ήταν «πέρασμα του χρόνου» με συντροφιά και ιστορίες. Ήταν δικαιολογία για κουβέντα, για σιωπή, για προσμονή. Ήταν το πιο ανέξοδο εισιτήριο σε μια βραδιά που χρειαζόταν απλώς κάτι για να γλιστρήσει η ώρα — χωρίς γεύμα, χωρίς κινητό, χωρίς επαφή με την εποχή.

Όταν δεν είχες χρήματα για καφέ ή ποτό, όταν έψαχνες κάτι να κάνεις στα στρατόπεδα, όταν ο έρωτας σε είχε αφήσει και δεν ήθελες να μιλήσεις σε κανέναν, αγόραζες πασατέμπο. Ήταν το μοναδικό προϊόν στην ιστορία της ελληνικής αγοράς που δεν χρειαζόταν συνοδευτικά. Δεν ήθελε παρέα, μουσική, ούτε διαφήμιση. Πουλιόταν σε σούπερ μάρκετ, σε καντίνες, σε κινηματογράφους, σε γήπεδα και στα πεζοδρόμια. Δεν είχε παρτίδες με τα trends — είχε παρτίδες με τους ανθρώπους.

Σήμερα λίγοι τον ζητούν με το όνομά του. Πιο συχνά θα πεις «κολοκυθόσπορος» ή «σπόρια». Αλλά η λέξη υπάρχει ακόμα. Είναι ένα κομμάτι της ελληνικής αστικής παράδοσης που κουβαλάει μέσα της ήχους, καλοκαίρια και μια παλιά τέχνη: αυτή του να κάθεσαι, να σκέφτεσαι, και να αφήνεις τον χρόνο να περνάει — αργά, σαν τσόφλι που το σπας με προσοχή για να φτάσεις στην καρδιά του.

Εγγραφείτε στα Σελίδα του του Sportime στην πλατφόρμα των Google news για άμεση κι έγκυρη ενημέρωση.
ExtraTime: Ο Έλληνας με το πιο ξακουστο σπαθί, αποκεφάλισε το μυθικό τέρας που όλοι γνωρίζουν

Ο Έλληνας με το πιο ξακουστο σπαθί, αποκεφάλισε το μυθικό τέρας που όλοι γνωρίζουν

Ο Έλληνας που είχε το πιο γνωστό σπαθί στην ιστορία, έχει μείνει για πάντα που αποκεφάλισε ένα πασίγνωστο τέρας

ExtraTime
Ελευθέριος Ανδρώνης: Διπλωματικό επεισόδιο με τη Λιβύη: Πόσο μικρή κάνατε τη χώρα να σας ταπεινώνουν οι οπλαρχηγοί της Βεγγάζης!

Διπλωματικό επεισόδιο με τη Λιβύη: Πόσο μικρή κάνατε τη χώρα να σας ταπεινώνουν οι οπλαρχηγοί της Βεγγάζης!

Η Κρήτη εκπέμπει SOS από την ανικανότητά τους - Η ελληνική κυβέρνηση έχει εξαφανίσει το κύρος της χώρας μας από τον παγκόσμιο διπλωματικό χάρτη

Ελευθέριος Ανδρώνης
ExtraTime: Άγγλίδα ταξιδιώτισσα περιγράφει πώς ήταν να ζεις σε ελληνικό σπίτι στην Αθήνα πριν από 150 χρόνια

Άγγλίδα ταξιδιώτισσα περιγράφει πώς ήταν να ζεις σε ελληνικό σπίτι στην Αθήνα πριν από 150 χρόνια

Η Αθήνα του 19ου αιώνα μέσα από τα μάτια μιας Αγγλίδας. Το σπίτι έβραζε από ζωή, θόρυβο και φαγητό που άλλαζε μορφή. Ο ύπνος ήταν πολυτέλεια.

ExtraTime
ExtraTime: Ο πρώτος δίσκος που πούλησε πάνω από ένα εκατομμύριο αντίτυπα ήταν όπερα!

Ο πρώτος δίσκος που πούλησε πάνω από ένα εκατομμύριο αντίτυπα ήταν όπερα!

Ο πρώτος δίσκος που πούλησε πάνω από ένα εκατομμύρια αντίτυπα ήταν όπερα, αν μη τι άλλο κάτι που λίγοι περίμεναν

ExtraTime
ExtraTime: Η μεγαλύτερη πόλη που ίδρυσαν οι Έλληνες εκτός Ελλάδας – Δεν είναι στην Ευρώπη

Η μεγαλύτερη πόλη που ίδρυσαν οι Έλληνες εκτός Ελλάδας – Δεν είναι στην Ευρώπη

Οι Έλληνες ίδρυσαν μια πόλη που έχει μείνει στην ιστορία και είναι η μεγαλύτερη που έγινε αυτό εκτός Ελλάδας

ExtraTime
Κοινωνία: Ούτε στην πιο διεφθαρμένη Μπανανία αυτά – Στέρηση μισθού στην πανάξια υπάλληλο που κατήγγειλε το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ!

Ούτε στην πιο διεφθαρμένη Μπανανία αυτά – Στέρηση μισθού στην πανάξια υπάλληλο που κατήγγειλε το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ!

ΟΠΕΚΕΠΕ: Στο στόχαστρο του αμαρτωλού οργανισμού βρέθηκε η Παρασκευή Τυχεροπούλου επειδή έκανε το... έγκλημα να πράξει το καθήκον της!

Κοινωνία
ExtraTime: Δεν πίστευαν στα μάτια τους όταν είδαν τουαλέτα με καζανάκι. Πλήρωναν εισιτήριο για να τις δουν από κοντά.

Δεν πίστευαν στα μάτια τους όταν είδαν τουαλέτα με καζανάκι. Πλήρωναν εισιτήριο για να τις δουν από κοντά.

Δεν ήταν ούτε η ατμομηχανή, ούτε ο τηλέγραφος. Η τουαλέτα με καζανάκι έκλεψε την παράσταση στην έκθεση του 1851.

ExtraTime
Κοινωνία: Ειρήνη Μουρτζούκου: Οργή πολιτών για κράτος και μίντια που είχαν κάνει «reality» τη serial killer για 2 χρόνια

Ειρήνη Μουρτζούκου: Οργή πολιτών για κράτος και μίντια που είχαν κάνει «reality» τη serial killer για 2 χρόνια

Κανείς δεν έπεσε από τα σύννεφα με την ομολογία της Ειρήνης Μουρτζούκου, σε μια χώρα που το έγκλημα γίνεται «σίριαλ» σε τηλεοπτικές εκπομπές!

Κοινωνία
ExtraTime: Η πιο παράξενη θεραπεία πονοκεφάλου, πριν τις ασπιρίνες σου τρυπούσαν το κρανίο

Η πιο παράξενη θεραπεία πονοκεφάλου, πριν τις ασπιρίνες σου τρυπούσαν το κρανίο

Στην αρχαιότητα, για να περάσει ο πονοκέφαλος σου τρυπούσαν το κεφάλι.

ExtraTime