Μέχρι το 2019, ο κόσμος μετρούσε τα πάντα με ένα κομμάτι μέταλλο στο Παρίσι. Αν το έχανες, έχανες το σύμπαν

Ήταν ένας κύλινδρος. Πλατίνα 90%, ιρίδιο 10%. Ύψος 39 χιλιοστά, διάμετρος 39 χιλιοστά. Δεν έλαμπε. Δεν μιλούσε. Δεν έκανε τίποτα. Και όμως, ήταν η βάση της μάζας για όλη την ανθρωπότητα.

Τον έλεγαν Διεθνές Πρωτότυπο του Κιλού (IPK). Βρισκόταν καλά κλειδωμένος στο Διεθνές Γραφείο Μέτρων και Σταθμών στο Παρίσι. Το 1889 ορίστηκε πως αυτό το αντικείμενο, και μόνο αυτό, είναι το κιλό. Αν άλλαζε βάρος, άλλαζε το κιλό. Και μαζί του, άλλαζαν τα φάρμακα, τα καύσιμα, τα υλικά των πυραύλων. Όλα.

Τον φύλαγαν σαν ιερό δισκοπότηρο. Τρεις γυάλινες καμπάνες κενού αέρα. Αυστηρό πρωτόκολλο μετακίνησης. Όσοι τον έβλεπαν, δεν τον ακουμπούσαν ποτέ. Αν έπεφτε, η μάζα ολόκληρου του σύμπαντος θα άλλαζε για τον άνθρωπο.

Για πάνω από έναν αιώνα, όλα τα κιλά του κόσμου ήταν αντίγραφά του. Κάθε χώρα είχε ένα εθνικό πρωτότυπο – αλλά αν υπήρχε διαφορά με το Παρίσι, το Παρίσι είχε δίκιο. Πάντα.

Και όμως, κάτι πήγε στραβά. Το πρωτότυπο και τα αντίγραφά του άρχισαν να παρεκκλίνουν. Μερικά αυξήθηκαν σε βάρος. Άλλα έχασαν μικρογραμμάρια. Κανείς δεν ήξερε ποιο είχε δίκιο. Μπορούσε ολόκληρη η επιστήμη να βασίζεται σε ένα φυσικό αντικείμενο που ίσως άλλαζε;

Η απάντηση ήρθε στις 20 Μαΐου 2019. Το IPK καταργήθηκε. Αντικαταστάθηκε από κάτι που δεν μπορεί να χαθεί, να σκουριάσει ή να παραμορφωθεί: τη σταθερά του Πλανκ, μία από τις θεμελιώδεις σταθερές του σύμπαντος.

Το νέο κιλό δεν είναι πλέον αντικείμενο. Είναι εξίσωση. Δεν χρειάζεται φύλακες, ούτε γυάλες, ούτε Παρίσι. Είναι παντού. Και είναι αιώνιο.

Αλλά η ιστορία αυτή δεν είναι απλά επιστημονική. Είναι μεταφυσική. Για έναν αιώνα, ένα κομμάτι μέταλλο είχε τη δύναμη να καθορίσει τον κόσμο. Αν κάποιος το έριχνε από απροσεξία, θα έπρεπε να επαναπροσδιορίσουμε τι είναι μάζα. Και ίσως και τι είναι αλήθεια.