EXTRATIME

Ποιός, πώς και πότε έφτιαξε το πρώτο ψωμί. Είχε καμία σχέση με το ψωμί που τρώμε σήμερα; Τι γεύση είχε;

Το πρώτο ψωμί στην ιστορία ήταν λεπτό, ξερό και άνοστο – αλλά άλλαξε τον κόσμο. Διάβασε πώς το φτιάξαν, τι γεύση είχε και γιατί η “τυχαία” ζύμωση ήταν η μεγαλύτερη ανακάλυψη της κουζίνας.
Ποιός, πώς και πότε έφτιαξε το πρώτο ψωμί. Είχε καμία σχέση με το ψωμί που τρώμε σήμερα; Τι γεύση είχε;

Αν γυρίζαμε πίσω δεκάδες χιλιάδες χρόνια, θα βρίσκαμε έναν άνθρωπο καθισμένο πάνω σε βράχια, να τρίβει με πέτρες κάτι σπόρους που μάζεψε από τη γη. Δεν ήξερε ακόμα ούτε πώς να καλλιεργεί ούτε πώς να ζυμώνει. Αλλά ήξερε ότι αν κοπάνησε αυτούς τους σπόρους και τους ανακατέψει με λίγο νερό, μπορούσε να φτιάξει έναν χυλό. Κι αν τον άπλωνε πάνω σε μια καυτή πέτρα, μπορούσε να τον ψήσει. Αυτό ήταν το πρώτο ψωμί της ιστορίας – ένας ξερός, λεπτός δίσκος από αλεσμένα δημητριακά και νερό. Δεν είχε γεύση, δεν είχε φούσκωμα, δεν είχε αλάτι, δεν είχε τίποτα. Είχε όμως θρεπτική αξία. Και ήταν επανάσταση.

Οι αρχαιότερες ενδείξεις για τέτοιο άζυμο ψωμί έχουν βρεθεί σε περιοχές όπως η Ιορδανία και η Αυστραλία και χρονολογούνται ακόμα και 30.000 χρόνια πριν. Οι άνθρωποι τότε δεν είχαν ακόμα εξημερώσει το σιτάρι. Μάζευαν άγριους σπόρους από βρώμη, κριθάρι ή άλλα δημητριακά και τους άλεθαν με αυτοσχέδια εργαλεία – ένα επίπεδο λιθάρι και ένα άλλο, μικρότερο, στρογγυλό που το έσπρωχναν μπρος-πίσω. Αυτό ήταν το πρώτο μύλο της ιστορίας.

Το ψωμί που έφτιαχναν δεν έμοιαζε καθόλου με το σημερινό. Δεν είχε φουσκώσει, δεν είχε τραγανή κόρα, δεν είχε απαλή ψίχα. Ήταν πιο κοντά σε πίτα ή ροτί, όπως αυτές που φτιάχνουν ακόμα οι νομαδικοί λαοί – σκληρό, λεπτό και άνοστο. Και όμως, μέσα σε αυτό τον απλό δίσκο από νερό και αλεύρι, βρισκόταν η αρχή ενός πολιτισμού. Γιατί το ψωμί, σε αντίθεση με το κρέας, μπορούσε να διατηρηθεί. Ήταν τροφή αποθήκευσης.

Η επόμενη επανάσταση έγινε… κατά λάθος. Κάποιος άφησε λίγη ζύμη από την προηγούμενη μέρα, και αυτή άρχισε να ζυμώνεται μόνη της από φυσικές ζύμες του αέρα ή του δοχείου. Όταν την έψησε, το ψωμί δεν ήταν πια επίπεδο και ξερό. Ήταν φουσκωτό, μαλακό και ελαφρώς ξινό. Το πρώτο προζυμένιο ψωμί γεννήθηκε, και μαζί του γεννήθηκε και η έννοια της γεύσης.

Στην Αίγυπτο των Φαραώ, γύρω στο 1500 π.Χ., το ψωμί είχε γίνει ήδη επιστήμη. Οι Αιγύπτιοι καλλιεργούσαν σιτάρι, το άλεθαν συστηματικά και ζύμωναν με ζύμες που φρόντιζαν να διατηρούν. Έφτιαχναν ψωμιά σε διάφορα σχήματα, κάποια τα έψηναν στον ήλιο, άλλα σε πήλινους φούρνους. Οι Ρωμαίοι αργότερα έκαναν το ψωμί κοινωνικό σύμβολο. Ο φούρναρης έγινε επάγγελμα. Ο φούρνος έγινε γειτονιά.

Το σημερινό ψωμί είναι απόγονος αυτών των πρακτικών, αλλά με πολλές στρώσεις εξέλιξης. Στο βιομηχανικό ψωμί, η γεύση πολλές φορές χάνεται πίσω από τα διογκωτικά και τα συντηρητικά. Το προζυμένιο ψωμί, όμως – αυτό το αρχέγονο, που ξεκίνησε από ένα λάθος– επιστρέφει πάλι στις κουζίνες και τα φούρνια.

Το πρώτο ψωμί ήταν σκληρό, άγευστο, και ίσως λίγο καμένο. Αλλά ήταν ζωντανό, φτιαγμένο από χέρια που μόλις είχαν αρχίσει να ανακαλύπτουν τη μαγειρική. Και μέσα σε αυτό το λεπτό, σκονισμένο ψωμάκι, κρύβεται η ιστορία μας.

Εγγραφείτε στα Σελίδα του του Sportime στην πλατφόρμα των Google news για άμεση κι έγκυρη ενημέρωση.
ExtraTime: Το πιο τοξικό ψάρι στον κόσμο μπορεί να προκαλέσει νέκρωση ιστών και θάνατο με τα αγκάθια του

Το πιο τοξικό ψάρι στον κόσμο μπορεί να προκαλέσει νέκρωση ιστών και θάνατο με τα αγκάθια του

Το πιο τοξικό ψάρι στον κόσμο

ExtraTime
ExtraTime: Γιατί πιτσιρικάδες αλλά και παλαιότεροι ακούνε τραπ;

Γιατί πιτσιρικάδες αλλά και παλαιότεροι ακούνε τραπ;

Έχετε πάει ποτέ σε συναυλία του είδους, έχετε ακούσει πονήματά τους;

ExtraTime
ExtraTime: Αυτό είναι το πιο διάσημο Ελληνικό φαγητό στον κόσμο και δεν είναι το σουβλάκι

Αυτό είναι το πιο διάσημο Ελληνικό φαγητό στον κόσμο και δεν είναι το σουβλάκι

Το πιο διάσημο Ελληνικό φαγητό

ExtraTime
ExtraTime: Η «πρώτη» φορά που ο Elvis Presley μπήκε σε στούντιο ηχογράφησης

Η «πρώτη» φορά που ο Elvis Presley μπήκε σε στούντιο ηχογράφησης

Όλα όσα συνέβησαν εκείνη την ιστορική μέρα

ExtraTime
ExtraTime: Σήμερα έχει γενέθλια ο «Ιταλός» Μαραντόνα

Σήμερα έχει γενέθλια ο «Ιταλός» Μαραντόνα

Υπήρξε καλλιτέχνης των γηπέδων. Ευφυής, διορατικός και χειρουργός υψηλής ακρίβειας.

ExtraTime
Κοινωνία: Το νέο βιβλίο του Φώντα Τρούσα κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Όγδοο

Το νέο βιβλίο του Φώντα Τρούσα κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Όγδοο

«Ροκ, ελληνικό ροκ, κοινωνία & πολιτική στη μακρά δεκαετία του ’60 (μία αντι-ανάγνωση)»

Κοινωνία
ExtraTime: Δεν παντρεύτηκε ποτέ. Κι όμως τον είπαν πατέρα παιδιών που γεννήθηκαν όταν ήταν ήδη νεκρός.

Δεν παντρεύτηκε ποτέ. Κι όμως τον είπαν πατέρα παιδιών που γεννήθηκαν όταν ήταν ήδη νεκρός.

Δεν παντρεύτηκε ποτέ. Δεν είχε παιδιά. Κι όμως, τον ανέφεραν ως πατέρα ανθρώπων που γεννήθηκαν αφού είχε πεθάνει. Και τα βιβλία του έγιναν στάχτη.

ExtraTime
ExtraTime: Το νησί που ανακαλύφθηκε πριν από 300 χρόνια και δεν ξαναβρέθηκε για 70 χρόνια επειδή είχαν γράψει λάθος τις συντεταγμένες

Το νησί που ανακαλύφθηκε πριν από 300 χρόνια και δεν ξαναβρέθηκε για 70 χρόνια επειδή είχαν γράψει λάθος τις συντεταγμένες

Ο Μπουβέ το ανακάλυψε το 1739. Μετά χάθηκε για 70 χρόνια. Κανείς δεν μπορούσε να το ξαναβρεί, γιατί είχε σημειώσει λάθος τις συντεταγμένες.

ExtraTime
Ατζέντα: Εορτολόγιο Σάββατο 5 Ιουλίου: Ποιοι γιορτάζουν σήμερα!

Εορτολόγιο Σάββατο 5 Ιουλίου: Ποιοι γιορτάζουν σήμερα!

Σήμερα, Σάββατο 5 Ιουλίου η εκκλησία γιορτάζει μεταξύ άλλων τη μνήμη του Όσιου Αθανάσιου του εν Άθω και οι συν αυτώ έξι μαθητές του.

Ατζέντα