Τι ήταν τα τεράστια μυρμήγκια που έσκαβαν τη γη και έβρισκαν χρυσό; Είχε γράψει ο Ηρόδοτος για αυτά

Ο αρχαίος Έλληνας ιστορικός Ηρόδοτος, τον 5ο αιώνα π.Χ., περιέγραψε μια συναρπαστική ιστορία για μυρμήγκια μεγέθους αλεπούς που ζούσαν στην Ινδία και είχαν τη μοναδική ικανότητα να σκάβουν τη γη και να φέρνουν στην επιφάνεια χρυσό. Η αφήγηση αυτή, που εμφανίζεται στο έργο του Ιστορίαι, αποτέλεσε ένα από τα πιο μυστηριώδη και αμφιλεγόμενα στοιχεία της αρχαίας γεωγραφίας.

Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, αυτά τα γιγαντιαία μυρμήγκια κατοικούσαν σε μια έρημο της Ινδίας, όπου το έδαφος ήταν γεμάτο από χρυσόσκονη. Οι ντόπιοι, γνωρίζοντας την τάση των μυρμηγκιών να σκάβουν υπόγεια τούνελ, περίμεναν να αποθέσουν τα πολύτιμα σωματίδια στην επιφάνεια και στη συνέχεια τα συνέλεγαν. Όμως, η διαδικασία ήταν εξαιρετικά επικίνδυνη, καθώς τα μυρμήγκια ήταν επιθετικά και μπορούσαν να σκοτώσουν έναν άνθρωπο αν αισθάνονταν απειλή. Για να αποσπάσουν τον χρυσό με ασφάλεια, οι Ινδοί χρησιμοποιούσαν καμήλες, τις οποίες φόρτωναν βιαστικά με το πολύτιμο μέταλλο και απομακρύνονταν πριν επιτεθούν τα μυρμήγκια.

Για αιώνες, η αφήγηση αυτή θεωρήθηκε μύθος ή υπερβολή. Ωστόσο, σύγχρονες έρευνες υποδεικνύουν ότι μπορεί να βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα. Στη σημερινή περιοχή του Πακιστάν και του Αφγανιστάν, ζει ένα είδος μεγάλου τρωκτικού, η Marmota sibirica (συγγενής του μαρμότα), που σκάβει το έδαφος και συχνά φέρνει στην επιφάνεια κομμάτια χρυσού. Οι ντόπιοι παραδοσιακά συλλέγουν αυτόν τον χρυσό και η δραστηριότητα αυτή μπορεί να είναι η πηγή του μύθου του Ηροδότου.

Η πιθανότητα ο Ηρόδοτος να είχε παρερμηνεύσει την περιγραφή των ντόπιων ή να είχε λάβει υπερβολικές πληροφορίες είναι μεγάλη. Οι αρχαίοι Έλληνες δεν είχαν άμεση πρόσβαση στις απομακρυσμένες περιοχές της Ινδίας, οπότε οι αναφορές του στηρίζονταν συχνά σε αφηγήσεις ταξιδιωτών. Το γεγονός ότι υπήρχε κάποιος πραγματικός μηχανισμός εξόρυξης χρυσού που περιελάμβανε ζώα ενισχύει την άποψη ότι η ιστορία των «χρυσών μυρμηγκιών» ήταν μια διαστρεβλωμένη εκδοχή μιας πραγματικής πρακτικής.

Η ιστορία του Ηροδότου είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα του πώς οι αρχαίοι συγγραφείς αναμείγνυαν γεγονότα, μύθους και αναφορές τρίτων για να δημιουργήσουν μια εντυπωσιακή αφήγηση. Παρόλο που οι σύγχρονοι επιστήμονες δεν έχουν εντοπίσει τα τεράστια μυρμήγκια που περιέγραψε, η υπόθεση ότι η ιστορία του βασίζεται σε πραγματικά γεωλογικά φαινόμενα και ζωικές συμπεριφορές δείχνει ότι οι αρχαίοι Έλληνες είχαν έναν ιδιαίτερο τρόπο να ερμηνεύουν τον κόσμο γύρω τους.