MUST READ

Έλεγε πως δεν μπορεί να ξέρει αν υπάρχουν θεοί. Τον έδιωξαν από την Αθήνα και πνίγηκε στο ταξίδι προς τη Σικελία.

Είπε πως δεν μπορεί να ξέρει αν υπάρχουν θεοί. Η Αθήνα τον κατηγόρησε για αθεΐα
Έλεγε πως δεν μπορεί να ξέρει αν υπάρχουν θεοί. Τον έδιωξαν από την Αθήνα και πνίγηκε στο ταξίδι προς τη Σικελία.

Ο Πρωταγόρας από τα Άβδηρα δεν δήλωνε ούτε πιστός ούτε άθεος. Με μια φράση που σόκαρε την Αθήνα του 5ου αιώνα π.Χ., είπε: «Για τους θεούς δεν μπορώ να ξέρω, ούτε αν υπάρχουν ούτε αν δεν υπάρχουν, ούτε τι μορφή έχουν». Δεν το είπε για να προκαλέσει. Το είπε γιατί το πίστευε. Η αδυναμία του ανθρώπου να γνωρίσει το θείο ήταν, για εκείνον, μια φιλοσοφική αλήθεια. Αλλά αυτή η αλήθεια δεν άρεσε στην πόλη που είχε ενσωματώσει τους θεούς σε κάθε πτυχή της ζωής και της πολιτείας της.

Δεν ήταν κάποιος άγνωστος. Ο Πρωταγόρας είχε τιμηθεί από τον Περικλή και είχε κληθεί να συντάξει τους νόμους της αποικίας των Θουρίων στην Κάτω Ιταλία. Είχε ιδρύσει μια σχολή σκέψης, τη σοφιστική, και για πρώτη φορά στην ιστορία δίδασκε ρητορική και φιλοσοφία με αμοιβή. Πλούσιοι Αθηναίοι πλήρωναν ακριβά για να σπουδάσουν κοντά του. Η φράση του «μέτρον πάντων χρημάτων άνθρωπος» άλλαζε τον τρόπο που έβλεπε κανείς την αλήθεια. Δεν υπήρχε αντικειμενική αλήθεια για όλα. Υπήρχε η αντίληψη του ανθρώπου. Αυτός καθορίζει την πραγματικότητα.

Όμως, όταν κυκλοφόρησε το έργο του “Περί Θεών”, η Αθήνα δεν συγχώρεσε τη φιλοσοφική του ειλικρίνεια. Λέγεται ότι τα βιβλία του κάηκαν δημοσίως στην αγορά. Ο ίδιος κατηγορήθηκε για αθεΐα και για υπονόμευση της δημόσιας ηθικής. Αν και δεν υπάρχουν ακριβείς πληροφορίες για τη δίκη του, η παράδοση λέει ότι κατέφυγε στη Σικελία για να σωθεί.

Δεν έφτασε ποτέ. Το πλοίο στο οποίο επέβαινε ναυάγησε. Ο Πρωταγόρας πνίγηκε στη θάλασσα, μακριά από την πόλη που κάποτε τον είχε τιμήσει. Δεν γνωρίζουμε πού ακριβώς έγινε ο τάφος του, ούτε σώθηκαν πολλά από τα έργα του. Αλλά η σκέψη του επηρέασε βαθιά όχι μόνο τους συγχρόνους του, αλλά και αιώνες φιλοσόφων που ακολούθησαν.

Σήμερα, η φράση του για τους θεούς θεωρείται η πρώτη φιλοσοφική διατύπωση αγνωστικισμού. Και η ρήση του για τον άνθρωπο ως μέτρο όλων, παραμένει ένα από τα πιο ριζοσπαστικά αποφθέγματα που ακούστηκαν ποτέ στην Αθήνα του Περικλή.

Γρηγόρης Κεντητός

Γράφω για πράγματα που με συναρπάζουν, αλλά φροντίζω πάντα να τα ερευνώ σαν να τα μελετούσα για πρώτη φορά. Αναζητώ τη σύνδεση ανάμεσα στο χθες και το σήμερα, το ανθρώπινο μέσα στο ακαδημαϊκό, και τη γνώση που μπορεί να μεταφερθεί με τρόπο απλό, ακριβή και ζωντανό. Είτε πρόκειται για έναν αρχαίο πόλεμο είτε για ένα φαινόμενο της εποχής μας, στηρίζομαι πάντα σε πρωτογενές υλικό, πραγματικές πηγές και σοβαρή τεκμηρίωση. Θέλω κάθε κείμενο να αξίζει τον χρόνο του αναγνώστη — και τον δικό μου.

Εγγραφείτε στα Σελίδα του του Sportime στην πλατφόρμα των Google news για άμεση κι έγκυρη ενημέρωση.
Must Read: Σάλο προκάλεσε στην… Τουρκία η σχισμένη ελληνική σημαία στην Ακρόπολη – Αν γινόταν στην Τουρκία

Σάλο προκάλεσε στην… Τουρκία η σχισμένη ελληνική σημαία στην Ακρόπολη – Αν γινόταν στην Τουρκία

Σκισμένη σε τρία κομμάτια η ελληνική σημαία στην Ακρόπολη.

Must Read
Must Read: Η άνοδος των Χαν: Πώς η μεγαλύτερη εθνότητα του κόσμου διαμόρφωσε την Ασία και γιατί αυτό έχει σημασία σήμερα

Η άνοδος των Χαν: Πώς η μεγαλύτερη εθνότητα του κόσμου διαμόρφωσε την Ασία και γιατί αυτό έχει σημασία σήμερα

Από τις νεολιθικές κοινότητες του Κίτρινου Ποταμού μέχρι τη σύγχρονη παγκόσμια επιρροή τους, οι Χαν παραμένουν μια εθνότητα που καθόρισε την πορεία της Ασίας και συνεχίζει να επηρεάζει τον κόσμο σε πολιτιστικό, οικονομικό και γεωπολιτικό επίπεδο.

Must Read
Must Read: Ο φόνος που σόκαρε την Ελλάδα. Το σκοτεινό μυστήριο του Τζορτζ Πολκ στον Θερμαϊκό

Ο φόνος που σόκαρε την Ελλάδα. Το σκοτεινό μυστήριο του Τζορτζ Πολκ στον Θερμαϊκό

Το 1948, ο Αμερικανός δημοσιογράφος Τζορτζ Πολκ βρέθηκε νεκρός στα νερά του Θερμαϊκού. Ένα έγκλημα βουτηγμένο στην πολιτική ίντριγκα του Ψυχρού Πολέμου, με παρακρατικούς, μυστικές υπηρεσίες και μια δίκη-παρωδία που άφησε την αλήθεια να πνιγεί.

Must Read
Must Read: Τι είναι το Blind Football, το ποδόσφαιρο που παίζεται στο απόλυτο σκοτάδι

Τι είναι το Blind Football, το ποδόσφαιρο που παίζεται στο απόλυτο σκοτάδι

Το Blind Football είναι το ποδόσφαιρο που παίζεται στο απόλυτο σκοτάδι, όπου τυφλοί αθλητές χρησιμοποιούν τον ήχο και την αίσθηση του χώρου για να αγωνιστούν. Ένα άθλημα με σιωπή, ένταση και συγκλονιστικές στιγμές.

Must Read
Must Read: Ρούμπιο και Μητσοτάκης: Ενεργειακή αβάντα των ΗΠΑ με φόντο ΝΑΤΟ και Ανατολική Μεσόγειο

Ρούμπιο και Μητσοτάκης: Ενεργειακή αβάντα των ΗΠΑ με φόντο ΝΑΤΟ και Ανατολική Μεσόγειο

Στρατηγικές τοποθετήσεις με αποδέκτες. Εντός και εκτός συνόρων.

Must Read
Must Read: Η Αθήνα στους «Παιδικούς Ολυμπιακούς» του Ταλίν

Η Αθήνα στους «Παιδικούς Ολυμπιακούς» του Ταλίν

Όλοι οι αθλητές είναι επίλεκτοι και εκπροσωπούν με τιμή και ενθουσιασμό τον Δήμο Αθηναίων.

Must Read
Must Read: Ο βασιλιάς που πήγε για ειρήνη με τον αντίπαλό του και έφυγε ταπεινωμένος μετά από αγώνα πάλης

Ο βασιλιάς που πήγε για ειρήνη με τον αντίπαλό του και έφυγε ταπεινωμένος μετά από αγώνα πάλης

Μια ιστορική συνάντηση βασιλιάδων που μετατράπηκε σε ακριβό φιάσκο. Αντί για ειρήνη, ήρθε η ταπείνωση μέσα από έναν αγώνα πάλης.

Must Read
Must Read: Τον ήθελαν για μητροπολίτη τρεις πλευρές ταυτόχρονα. Πέθανε στα 51 πριν προλάβει να δει το έργο του ολοκληρωμένο

Τον ήθελαν για μητροπολίτη τρεις πλευρές ταυτόχρονα. Πέθανε στα 51 πριν προλάβει να δει το έργο του ολοκληρωμένο

Ο Ευστάθιος Καισαρείας αναδείχθηκε μέσα από συγκρούσεις και σπάνια μόρφωση, αλλά έφυγε νωρίς αφήνοντας πίσω ένα έργο που έμεινε ανοιχτό.

Must Read
Must Read: Άρμεν Κούπτσιος: Ο Εικοσάχρονος Μακεδονομάχος που θυσιάστηκε για την Ελλάδα στον Μακεδονικό Αγώνα

Άρμεν Κούπτσιος: Ο Εικοσάχρονος Μακεδονομάχος που θυσιάστηκε για την Ελλάδα στον Μακεδονικό Αγώνα

Σε ηλικία 20 ετών, ο Άρμεν Κούπτσιος θυσιάστηκε στον Μακεδονικό Αγώνα, αρνούμενος να προδώσει

Must Read