Έζησε 27 χρόνια στο Παγκράτι και έγραψε τη μουσική της Ελλάδας

Στην οδό Κωνσταντίνου Μάνου, κάτω από τις σκιές των πεύκων και δίπλα από τους ήχους του Άλσους Παγκρατίου, ένα διαμέρισμα φιλοξένησε για 27 χρόνια τον άνθρωπο που έδωσε ήχο στα όνειρα της Ελλάδας. Ο Μάνος Χατζιδάκις δεν έμενε απλώς στο Παγκράτι. Το όρισε. Του έδωσε τη μουσική του ψυχή, τον ρυθμό της γειτονιάς, την ποίηση της κάθε μέρας. Εκεί, ανάμεσα στους στενούς δρόμους και τις πλατείες, γεννήθηκαν μελωδίες που έγραψαν ιστορία.

Το διαμέρισμα ήταν απέναντι σχεδόν από την πλατεία Προσκόπων, που σήμερα φέρει ανεπίσημα το όνομά του. Οι γείτονες θυμούνται μια φιγούρα ντυμένη στα σκούρα, που περπατούσε ήρεμα, σαν να άκουγε κάτι που οι άλλοι δεν μπορούσαν. Ήταν εκεί όταν έγραψε το “Παιδί με το Ταμπούρλο”, το “Όλα είναι δρόμος”, τον “Μεγάλο Ερωτικό”, τους “15 Εσπερινούς” και τόσα άλλα που μιλούν ακόμα και σήμερα για την Ελλάδα πιο καθαρά κι απ’ τα ίδια της τα λόγια.

Το Παγκράτι του ’30 και του ’40, με τις χωμάτινες αυλές και τις γλάστρες στα παράθυρα, του έδωσε τους πρώτους του ήχους. Ο πλανόδιος παγωτατζής, ο τροχονόμος στην Ευτυχίδου, το ψιλικατζίδικο στη Σπύρου Μερκούρη, έγιναν ήχοι μέσα του. Δεν ήταν πολυτελές το Παγκράτι του Χατζιδάκι. Ήταν αληθινό. Και σ’ αυτό ακριβώς το αυθεντικό βρήκε το έδαφος να ανθίσει.

Όταν αργότερα το Παγκράτι άρχισε να χάνει την ταυτότητά του, ο Χατζιδάκις έμεινε. Δεν μετακόμισε ποτέ. Δεν αγάπησε το μέρος επειδή ήταν “ωραίο”. Το έκανε ωραίο. Και ο ήχος του έμεινε στους δρόμους, στις πέτρες, στα κάγκελα. Κάθε φορά που περνάς απ’ την πλατεία Προσκόπων και φυσάει λίγο αέρας, αν σταθείς, θα τον ακούσεις. Δεν είναι φαντασία. Είναι ο Χατζιδάκις.

Κάθε δρόμος στο Παγκράτι κουβαλά ένα τραγούδι του. Κάθε καφέ, ένα κουπλέ. Κάθε απόγευμα, μια νοσταλγία. Η γειτονιά μπορεί να γέμισε μοντέρνες πολυκατοικίες, γκαλερί και brunchάδικα, αλλά τίποτα δεν μπορεί να σβήσει το αποτύπωμα εκείνου του παιδιού από την Ξάνθη που έγινε ο Μάνος της Ελλάδας.

Όταν μετονομάστηκε η οδός Κωνσταντίνου Μάνου σε οδό Μάνου Χατζιδάκι, δεν έγινε για να τιμηθεί απλώς ένας σπουδαίος. Ήταν το φυσικό επόμενο μιας σχέσης αγάπης. Η γειτονιά δεν τον τίμησε επειδή ήταν διάσημος. Τον τίμησε γιατί της ανήκε. Και του ανήκε.