Ο Έλληνας στρατιωτικός που έγινε ηθοποιός και παντρεύτηκε την κορυφαία Γαλλίδα σταρ. Εκείνη προσπάθησε να πνίξει το εξώγαμο του στον Σηκουάνα
Από τον ελληνικό στρατό στη σκηνή του Παρισιού, από τον γάμο με τη Σάρα Μπερνάρ στο σκάνδαλο του εξώγαμου παιδιού του
Η ιστορία του Αριστείδη Δαμάλα είναι γεμάτη πάθος, δόξα, εξάρτηση και καταστροφή. Ένας Έλληνας αξιωματικός που εγκατέλειψε το στράτευμα για να ακολουθήσει μια ζωή στο θέατρο, παντρεύτηκε την απόλυτη σταρ της εποχής, τη Σάρα Μπερνάρ, και κατέληξε να εμπλακεί σε ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα του Παρισιού. Η ζωή του έγινε θρύλος, όχι μόνο για την καριέρα του αλλά και για τις ακρότητες στις οποίες τον οδήγησαν οι επιλογές του.
Ο Δαμάλας γεννήθηκε στην Ελλάδα σε μια οικογένεια υψηλού κύρους και από μικρός προοριζόταν για μια λαμπρή στρατιωτική καριέρα. Υπηρέτησε στον ελληνικό στρατό, αλλά η επιθυμία του για μια πιο έντονη και θεατρική ζωή τον οδήγησε σε έναν εντελώς διαφορετικό δρόμο. Παράτησε τη στολή του και μετακόμισε στο Παρίσι, όπου γνώρισε την κορυφαία ηθοποιό της εποχής, τη Σάρα Μπερνάρ. Εκείνη μαγεύτηκε από τη γοητεία του Έλληνα, τον πήρε υπό την προστασία της και τον οδήγησε στον κόσμο του θεάτρου.
Η σχέση τους ήταν θυελλώδης. Ο Δαμάλας ήταν ένας εντυπωσιακός άνδρας, με αυτοπεποίθηση και ακαταμάχητη γοητεία, αλλά και ένας άνθρωπος που δεν μπορούσε να ελέγξει τον εαυτό του. Ήταν εξαρτημένος από τη μορφίνη, πράγμα που τον έκανε αλλοπρόσαλλο και επιθετικό. Παρόλα αυτά, η Μπερνάρ ήταν τόσο ερωτευμένη μαζί του, που τον παντρεύτηκε, ελπίζοντας ότι η αγάπη της θα μπορούσε να τον αλλάξει.
Ο γάμος τους δεν άργησε να καταρρεύσει. Ο Δαμάλας βυθιζόταν όλο και περισσότερο στις καταχρήσεις και στις εξωσυζυγικές σχέσεις. Το 1889, μία από τις ερωμένες του, μια κομπάρσα του θεάτρου, έμεινε έγκυος από εκείνον και γέννησε μια κόρη. Ανήμπορη να τη μεγαλώσει, πήρε το μωρό, το έβαλε σε ένα καλάθι και το άφησε στο κατώφλι της Σάρα Μπερνάρ με ένα σημείωμα που αποκάλυπτε ότι ο σύζυγός της ήταν ο πατέρας.
Όταν η Μπερνάρ βρήκε το παιδί, έγινε έξαλλη. Σε μια στιγμή απόλυτης απόγνωσης, σκέφτηκε ακόμα και να το ρίξει στον Σηκουάνα για να εξαφανίσει το σκάνδαλο. Η ζήλια, η οργή και ο πληγωμένος της εγωισμός την οδήγησαν στα άκρα. Ωστόσο, την κρίσιμη στιγμή, ένας κοινός τους φίλος, ο μετέπειτα μεγιστάνας των όπλων Βασίλειος Ζαχάρωφ, επενέβη και έσωσε το παιδί. Ο Ζαχάρωφ πήρε τη μικρή και βρήκε μια οικογένεια για να τη μεγαλώσει στην Ανδριανούπολη.
Η κόρη του Δαμάλα, η Τερέζα, έμελλε να γίνει μια από τις πιο πολυσυζητημένες προσωπικότητες της υψηλής κοινωνίας. Στην ενήλικη ζωή της είχε ερωτικές σχέσεις με τον Έρνεστ Χέμινγουεϊ, ο οποίος την αποκαλούσε “Ελληνίδα πριγκίπισσα”, και τον Ιταλό ποιητή Γκαμπριέλε Ντ’ Ανούντσιο, ενώ είχε προσωπική γνωριμία με τον Μπενίτο Μουσολίνι και πόζαρε ως μοντέλο για τον Πικάσο.
Όσο για τον Δαμάλα, η δική του ιστορία είχε τραγικό τέλος. Στις 18 Αυγούστου 1889, βρέθηκε νεκρός σε δωμάτιο ξενοδοχείου στο Παρίσι, μετά από υπερβολική δόση μορφίνης και κοκαΐνης. Η Μπερνάρ δεν ενημερώθηκε αμέσως για τον θάνατό του, καθώς οι φίλοι της ήθελαν να της το πουν όταν θα είχε τελειώσει την παράστασή της. Όταν τελικά το έμαθε, ψιθύρισε: “Τόσο το καλύτερο…”, μια φράση που αποκάλυπτε την εξάντληση και την πικρία της για τον άνδρα που λάτρεψε αλλά και που τη διέλυσε.
Παρόλα αυτά, η Μπερνάρ πένθησε τον Δαμάλα. Φορούσε μαύρα για έναν ολόκληρο χρόνο και δεν αφαίρεσε ποτέ το επώνυμό του από τα επίσημα έγγραφά της. Ακόμα και στα γεράματά της, υπέγραφε ως “Σάρα Μπερνάρ-Δαμάλα”. Ο θάνατός του την στοίχειωσε, και η σχέση τους παρέμεινε ένας από τους πιο ταραχώδεις έρωτες της εποχής.
Ο Αριστείδης Δαμάλας μπορεί να μην είχε τη λάμψη των μεγάλων καλλιτεχνών της εποχής του, αλλά η ιστορία του είναι αξεπέραστη. Ένας Έλληνας στρατιωτικός που έγινε ηθοποιός, παντρεύτηκε τη μεγαλύτερη σταρ της εποχής, καταστράφηκε από τις εξαρτήσεις του και έγραψε ένα από τα πιο παράξενα κεφάλαια της ευρωπαϊκής θεατρικής ιστορίας.