Όταν οι ερευνητές στην Ιταλία έριξαν μια πιο προσεκτική ματιά στον καμβά μιας ζωγραφικής του 17ου αιώνα, βρήκαν μια σειρά από μικροοργανισμούς να τρώνε τον πίνακα.
Φυσικά, οι επιστήμονες ήξεραν ότι θα βρουν μικρόβια. Τα βακτήρια και άλλοι μικροοργανισμοί καταλαμβάνουν σχεδόν κάθε επιφάνεια της Γης, αλλά δεν μπορούσαν να είναι σίγουροι ποια είδη και στελέχη «αποικίζουν» τον πίνακα.
Τα αποτελέσματα της έρευνάς τους – που δημοσιεύτηκαν αυτή την εβδομάδα στο περιοδικό PLOS One – θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους συντηρητές έργων τέχνης να εντοπίσουν τα πιο επιβλαβή αλλά και τα πιο χρήσιμα μικρόβια.
Για την έρευνά τους, οι ερευνητές επέλεξαν το «Incoronazione della Virgine», ένα έργο του Ιταλού ζωγράφου Carlo Bononi, που ολοκληρώθηκε το 1620. Ένα τμήμα του ζωγραφισμένου καμβά έχει υποστεί βλάβη από τα μικρόβια.
Για να αποκτήσουν μια καλύτερη αίσθηση των μικροσκοπικών βανδάλων, οι επιστήμονες έκοψαν ένα μικρό κομμάτι του καμβά και το πήραν στο εργαστήριο για ανάλυση.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τεχνικές μικροσκοπίας και μικροβιακής καλλιέργειας για να αναγνωρίσουν τους μικροοργανισμούς που υπάρχουν στο δείγμα.
Η έρευνα αποκάλυψε την παρουσία βακτηριακών στελεχών Staphylococcus και Bacillus. Οι επιστήμονες βρήκαν επίσης νηματώδεις μύκητες που ανήκουν σε πολλά γένη, όπως τα Aspergillus, Penicillium, Cladosporium και Alternaria.
«Η διασαφήνιση των διεργασιών βιοϋποκατάστασης στα έργα τέχνης είναι σημαντική, καθώς θα μπορούσε να βοηθήσει στην πρόληψη ή την επίλυση των σχετικών ζημιών», γράφουν οι ερευνητές στην εργασία τους και προσθέτουν:
«Αυτή η μελέτη διερεύνησε τέτοιες πτυχές σε πίνακα του 17ου αιώνα, αναλύοντας τόσο τις μικροβιακές κοινότητες όσο και τη χημική σύνθεση της ζωγραφικής, αξιολογώντας επίσης έναν πιθανό βιολογικό τρόπο αντιμετώπισης αυτών των φαινομένων».